جنبش زنان به سوی آزادی: صدای زنان، پژواکی از حقیقت و امید، هرگز خاموش نمی شود

در یکی از تاریک‌ترین برهه‌های تاریخ معاصر افغانستان، بازگشت طالبان به قدرت زندگی زنان را به‌طور نظام‌مند در معرض محرومیت و سرکوب قرار داده است. در این وضعیت، جنبش زنان به سوی آزادی با صدای رسای خود در گردهمایی‌ای، قطعنامه‌ای اعتراضی را به‌ویژه در محکومیت قانون جدید "امر به معروف و نهی از منکر" طالبان به خوانش گذاشت که انعکاسی از مقاومت و پایداری زنان افغان در برابر این ظلم و استبداد بود.

در این گردهمایی، که با حضور فعالان حقوق بشر و زنان برگزار شد، شرکت‌کنندگان با حمل پلاکاردها و سرودن اشعار، اعتراض خود را به جهانیان رساندند. قطعنامه‌ای که در آن، طالبان به‌عنوان گروهی متحجر و بیگانه با فرهنگ و عنعنات مردم افغانستان معرفی شده‌اند، گروهی که با توشیح قوانین سخت‌گیرانه، در پی حذف زنان از اجتماع و کنترل زندگی خصوصی مردم است.

این قطعنامه طالبان را به‌عنوان گروهی افراطی و هم‌طراز با داعش معرفی می‌کند که در سه سال گذشته، با تصویب قوانین همچون "امر به معروف و نهی از منکر"، حقوق بنیادین انسانی زنان افغانستان را نقض کرده و در تلاش برای ربودن روح آزادی و کرامت انسانی آنان بوده‌اند. جنبش زنان به سوی آزادی تأکید می‌کند که این قوانین، زاییدهٔ ظلم و استبداد هستند و تنها هدفشان سرکوب و تحمیل سلطه‌ ظالمانهٔ خود است.

پروین سروی، فعال برجسته حقوق بشر، در این گردهمایی گفت: "تاریخ به ما آموخته است که هر جا ظلم به اوج می‌رسد، مقاومت هم قوی‌تر می‌شود. طالبان با این قوانین زن‌ستیزانه، نه تنها خود را از جامعه جهانی منزوی می‌کنند، بلکه زنان افغانستان را به سنگرهای محکم‌تری از مقاومت می‌کشانند. صدای زنان، صدای عدالت و آزادی است که هرگز خاموش نخواهد شد."

فاطمه کریمی، دیگر فعال برجسته حقوق بشر و یکی از سخنرانان این گردهمایی، با تأکید بر بی‌پروایی طالبان در برابر اصول بنیادین حقوق بشر، بیان کرد: "طالبان هیچ مشروعیت داخلی و بین‌المللی ندارند و هیچ حقی برای تحمیل قوانین خود بر زنان و مردان افغانستان ندارند. این گروه، با تصمیمات خود که حقوق بنیادین و انسانی را نادیده می‌گیرد، نه تنها مشروعیت خود را در سطح جهانی زیر سوال برده، بلکه به‌طور مستمر به نقض شدید حقوق بشر پرداخته است. صدای زنان افغانستان، صدای حق و عدالت است که از دل تاریخ و مقاومت بلند شده و به گوش جهانیان خواهد رسید. ما به‌عنوان زنان افغان، در برابر این ظلم و سرکوب هرگز به زانو نخواهیم آمد و نخواهیم گذاشت که صدای ما خاموش شود. ما در اینجا ایستاده‌ایم تا به‌طور قاطع اعلام کنیم که حتی در برابر فشارها و تهدیدات طالبان، صدای ما همچنان به قوت و شجاعت ادامه خواهد یافت و به جهانیان نشان خواهیم داد که مقاومت و ایستادگی ما، بخشی از روح آزاد و عدالت‌طلب ماست."

جنبش زنان به سوی آزادی در این قطعنامه، از جامعه جهانی و نهادهای بین‌المللی خواست تا طالبان را به انزوا کشانده و از هرگونه تعامل با این گروه متحجر جلوگیری کنند. این جنبش همچنین خواستار محاکمه و مجازات رهبران طالبان به دلیل نقض آشکار حقوق بشر شده و تأکید دارد که عدم اقدام جامعه جهانی، طالبان را در سرکوب بیشتر زنان تشویق خواهد کرد.

جنبش زنان به سوی آزادی همچنین از مردم افغانستان، به‌ویژه زنان، خواسته است که امید خود را از دست ندهند و به مبارزه با طالبان ادامه دهند. در پایان، این جنبش از مجامع بین‌المللی درخواست کرد که آپارتاید جنسیتی جاری در افغانستان را به رسمیت بشناسند تا همدردی جهانی مرهمی بر زخم‌های عمیق و کهنه زنان این سرزمین باشد.

طالبان در تاریخ 21 اگست 2024 قانونی را تصویب کردند که زنان را از حضور در اماکن عمومی و بیان آزادانه محروم کرده و ملزم به پوشاندن کامل بدن و چهره می‌سازد. در واکنش به این قانون سرکوب‌گرانه، زنان افغانستان به‌جای اعتراضات خیابانی سنتی، از روش زمزمه به عنوان نمادی از «مقاومت خاموش» استفاده کرده‌اند. این حرکت اعتراضی به‌سرعت در شبکه‌های اجتماعی گسترش یافته و به‌عنوان نمادی از هویت و مقاومت زنان در برابر سرکوب طالبان شناخته شده است.

این اعتراضات در شرایطی صورت می‌گیرد که طالبان همچنان به اجرای سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ی خود ادامه می‌دهند و نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل، ایالات متحده، اتحادیه اروپا، کانادا و بریتانیا به محکومیت این قانون پرداخته‌اند.

◄ حامیه نادری