محمدامین احمدی، عضو پیشین هیأت مذاکره کننده دولت افغانستان و پژوهشگر امور دینی، زلمی خلیل زاد، نماینده ویژه پیشین آمریکا برای صلح افغانستان را به «عادی سازی آپارتاید جنسیتی» در نظام تحت کنترل طالبان متهم کرد.
احمدی روز یکشنبه در یادداشتی در فیسبوک نوشت که خلیلزاد در مذاکرات دوحه، حقوق زنان را بخشی از منافع استراتژیک ایالات متحده میدانست؛ اما اکنون با پذیرش «واقعیتهای طالبان» مسئولیت اخلاقی خود در قبال زنان افغانستان را نادیده گرفته است.
او تأکید کرد که رفتار خلیلزاد بیانگر «چرخش از دفاع نمادین به تأیید عملی» است و این رویکرد به گفته او با الگوی فکری امیر عبدالرحمن خان همراستاست؛ الگویی که برای تحکیم قدرت، ارزشهای انسانی را قربانی میکرد.
این پژوهشگر افزود که چنین سفرهایی نه به صلح، بلکه به تداوم سرکوب ساختاری زنان و دختران افغانستان کمک میکند.
اظهارات احمدی همزمان با سفر خلیلزاد در قالب هیأت رسمی آمریکا به کابل و دیدار او با مقامات طالبان منتشر شد. سفری که واشنگتن آن را بهمنزله رسمیتبخشی به طالبان تلقی نمیکند، اما برخی آن را نشانهای از تغییر رویکرد دیپلماتیک آمریکا در افغانستان ارزیابی میکنند.
زمینه این انتقاد به گذشته نیز بازمیگردد؛ پیشتر سخنان شرل بنارد، همسر خلیلزاد درباره تقلیل وضعیت زنان افغانستان به «چالش فرهنگی» و نه «سرکوب سیستماتیک»، واکنشهای گستردهای در سطح بینالمللی و میان فعالان حقوق زنان برانگیخته بود.
این در حالیست که انتقاد احمدی نشان میدهد که هرگونه رویکرد نرمگیرانه نسبت به طالبان، در افکار عمومی افغانستان میتواند به معنای مشروعیتبخشی به محدودیتهای شدید علیه زنان تعبیر شود. این وضعیت فشار مضاعفی بر سیاستگذاران غربی وارد میکند تا میان ضرورت تعامل سیاسی و حفظ اصول بنیادین حقوق بشری تعادل برقرار کنند.