• سه شنبه, 29 حوت 1402
    خبرگزاری افغان ایرکا

خروج آبرومندانه از افغانستان و تغییر ژنرال های آمریکایی

خروج آبرومندانه از افغانستان و تغییر ژنرال های آمریکایی
در حالی زمان به موعد خروج نیروهای خارجی از کشور نزدیک می شود که طرح بازگشت آبرومندانه آمریکا از افغانستان و مسئله سرپوش گذاشتن بر ناکامی های بیش از یک دهه حضور نظامی برای پنتاگون جدی ترین تحلیل ها در خصوص چرایی تغییر فرماندهان نظامی آمریکا در افغانستان در این برهه زمانی است. مسئولیت فرماندهی نیروهای آمریکایی و ناتو در یک مراسم رسمی از جان آلن به جوزف دانفورد ژنرال چهار ستاره آمریکایی واگذار شد. در این بین تحلیل گران امور امنیتی و نظامی نظرات و دیدگاه های مختلفی در خصوص این تغییر دارند که بررسی و تحلیل هر کدام از آنها زوایای پنهان بیشتری از این تصمیم را آشکار می کند. دولت در برهه کنونی در شرایط بسیار حساسی قرار دارد که یکی از مهم ترین آنها بحث خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان و همچنین روند انتقال مسئولیت های امنیتی از نیروهای خارجی به نیروهای داخلی است. علاوه بر این موارد، بحث ادامه حضور نیروهای آمریکایی در کشور و امضای توافقنامه امنیتی با کابل نیز از جمله مواردی است که هم دولت و هم نیروهای آمریکایی و ناتو را با چالش های زیادی رو به رو کرده است. در بحث امضای توافقنامه امنیتی مسئله مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی یا همان «کاپیتولاسیون»، از مهم ترین پیش شرط هایی است که آمریکا امضای توافقنامه امنیتی را مشروط به آن کرده است. در نقطه مقابل آن، مخالفت شدید مردم و مقامات سیاسی امنیتی کشورمان را داریم، که با توجه به کارنامه سیاهی که نیروهای آمریکایی از قتل و غارت و تجاوز در افغانستان به نام خود ثبت کرده اند و هرگز آن طور که باید محاکمه نشدند، بر مخالفت ها در این زمینه افزوده است. در سفر اخیر حامد کرزی به واشنگتن یکی از مباحث مهم مورد مذاکره، بحث ادامه حضور نیروهای آمریکایی و مصونیت قضایی این نیروها در کشور بود که بدون حصول نتیجه ای خاص مسکوت ماند. به اعتقاد کارشناسان داخلی، موقعیت حساس کنونی افغانستان نیازمند توجه ویژه دولتمردان آمریکا است و از همین رو برای تطبیق سیاست های جدید نظامی و امنیتی خود اقدام به تغییر فرماندهان نظامی در افغانستان می کنند. جان آلن در برهه خاصی با هدف تطبیق اهدافی خاص به افغانستان آمد. در زمان فعالیت وی به عنوان فرمانده نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان رهبری انجام عملیات های شبانه به نیروهای داخلی واگذار شد. در زمان ایفای وظیفه این ژنرال آمریکایی 3 مرحله از مراحل روند انتقال تکمیل شد و مسئولیت تأمین امنیت بیش از 78 درصد از خاک افغانستان در اختیار نیروهای داخلی قرار گرفت. این جان آلن بود که درخواست اعزام 30 هزار نیروهای تازه نفس به افغانستان را مطرح کرد که با موافقت دولت آمریکا مواجه شد و در پایان، این جان آلن بود که تعداد نظامیانی که قرار است در افغانستان باقی بمانند را به دولت آمریکا پیشنهاد کرد. در هر صورت این ژنرال آمریکایی در دوران خدمت خود در کشور با چالش های زیادی روبه رو شد که یکی از مهم ترین آنها که منجر به واکنش های زنجیره ای و شدیدی در افغانستان شد، حادثه قرآن سوزی در پایگاه «بگرام» و «قتل عام پنجوایی قندهار» توسط یکی از نظامیان آمریکایی به نام «رابرت بلیتس» بود. علاوه بر این در زمان وی حملات زنجیره ای طالبان به مراکز مهم دولتی و نظامی در افغانستان شدت گرفت که یکی از مهم ترین آنها حمله به پایگاه نظامیان انگلیسی و آمریکایی در منطقه گرشک هلمند بود. حمله ای که با خسارت های سنگینی که بر جای گذاشت، آبرو و اعتبار نیروهای خارجی را نیز زیر سؤال برد زیرا نشان داد که آنها حتی قدرت تأمین امنیت پایگاه های خود را ندارند چه رسد به تأمین امنیت افغانستان. در این حمله که در شامگاه 31 شهریورماه سال جاری انجام شد 15 تن از شبه نظامیان طالبان با حمله به پایگاه «باستیون» در منطقه «شوراب» ولایت هلمند، شش فروند هواپیماهای نوع «هارپر» آمریکایی را منهدم کردند. در این حادثه 2 نظامی آمریکایی کشته و حدود 10 تن دیگر زخمی شدند. همچنین در زمان فعالیت جان آلن حملات نیروهای امنیتی داخلی به نیروهای خارجی موسوم به «سبز- آبی ها» از رشد چشمگیری برخوردار شد و کشتار رهبران و چهره های سیاسی برجسته کشورمن نیز بیشتر شد. با توجه به مجموعه این عوامل می توان گفت ضرورت ایجاب می کرد تا تغییری در فرماندهی نیروهای آمریکایی و ناتو به وجود آید. تغییری که بدون شک با توجه به کارنامه دانفورد در عراق قابل پیش بینی است. دانفورد ژنرالی که است که در هنگام خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از عراق بر روند خروج آنان نظارت داشت و در شرایطی که زمان خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان به حمل سال آینده موکول شده مدیریت وی در بحث خروج امن و آبرومندانه می تواند راهگشای مشکلات نیروهای آمریکایی و ناتو باشد. به باور برخی کارشناسان این ژنرال آمریکایی با استفاده از تجارب پیشین خود می تواند روند خروج تجهیزات و تسلیحات آمریکا و ناتو از طریق پاکستان و آسیای مرکزی را نیز سرعت ببخشد. وی باید دقت و نظارت لازم را بر بخش های پایانی روند انتقال مسئولیت های امنیتی نیز داشته باشد تا نیروهای آمریکایی و ناتو از مسئولیت های جنگی معاف شده و وقت خود را صرف امور مهم تری کنند. در همین زمینه «عتیق الله امرخیل»، کارشناس مسایل نظامی گفت: با تغییر فرماندهی در سیاست های کلی تغییری به وجود نخواهد آمد، ولی هر فرمانده شیوه های خاص خود را برای اداره و مدیریت نیروها دارد. در هر صورت در آینده مشخص خواهد شد که جنرال جوزف دانفورد تا چه اندازه می تواند در بهبود اوضاع و هم چنین تجهیز و آموزش نیروهای داخلی موفق باشد.

  پربازدید ترین