• سه شنبه, 29 حوت 1402
    خبرگزاری افغان ایرکا

یگانه درد مسلمانان تفرقه و عدم شناخت از اسلام است و دین از سیاست جدا نیست

یگانه درد مسلمانان تفرقه و عدم شناخت از اسلام است و دین از سیاست جدا نیست
سید جمال الدین افغانی، یکی از چهره های اصلاح طلب و از مصلحین جهانی بود. در شرایط بسیار حساس دنیای اسلام که استعمار پیر انگلیس در صدد تفرقه افکنی و نفاق اندازی در کشورهای اسلامی بود، سید جمال الدین پیشناز وحدت و همبستگی در سطح کشورهای اسلامی بود. احمدعلی راشد؛ یکی از علمای کابل در گفتگو آوا با بیان این مطلب افزود:"او با درک و شناخت کاملی که داشت بر اوضاع سیاسی کشورهای اسلامی مسلط بود و یگانه درد مسلمانان را تفرقه و عدم شناخت از اسلام می دانست". به گفته وی، سید جمال الدین، منادی عدم جدایی سیاست از دین بود. در منطق او دین جدای از سیاست نبود. او بیدارگر مسلمین عالم و بنیانگذار نهضت اسلامی در سطح جهان بود. این عالم دینی تاکید کرد که علامه سید جمال الدین افغانی؛ آن بیدارگر شرق، در حالی وارد میدان سیاست گردید که زیر سیستم ملوک الطوایفی، کوبیده می شد. به باور راشد، این نابغه دوران که از سیستم حکومت قبیله ای رنج می برد همواره خواهان دولت مرکزی بود؛ اما نه به معنی تمرکز قدرت که تمام تصمیم گیری ها و حل و فصل مسایل لشکری و کشوری، به دست شخص شاه باشد؛ بلکه مشارکت تمام افراد ساکن در کشور را ضروری می دانست. وی علاوه کرد که در اندیشه علامه سید جمال الدین افغانی، فراگیری و جامعیت دولت و مشارکت همه اقوام و طوایف کشور بدون تبعیض قومی، نژادی، مذهبی و لسانی از اهمیت بیشتری برخوردار بود. بر همین اساس، امیر شیرعلی خان در پرتو افکار اصلاحی سید برای نخستین بار در تاریخ معاصر، دست به تشکیل دولتی نسبتاً فراگیر و وسیع البنیاد زد که با همه کمبودها و نواقصی که در آن مشاهده می شد می توان آن را مصداق کابینه و هیات دولت شمرد. به گفته راشد، در دولتی که که امیر شیرعلی خان تحت نظر سید تشکیل داد، اقوام گوناگون اعم از درانی، غلجایی، هزاره، تاجیک و هراتی مرکب از پیروان اهل تسنن و تشیع گرد آمده بودند. وی افزود که حبیبی یکی از نویسندگان افغانی، کابینه تشکیل شده را چنین به تصویر کشیده است: این کابینه از اقوام سکنه افغانستان، بدون تبعیض و امتیازات قومی و لسانی تشکیل شده بود و در آن فردی از دودمان شاهی و اقارب امیر وجود نداشت. این می رساند که امیر در امور سیاسی با وسعت صدر و تساهل رفتار کرده و رعایت مساوات را در بین اهالی کشور نموده است. گفتنی است که سید جمال الدین افغانی، هنوزهم یکی از مطرح ترین سیماهای سیاسی و علمی جهان اسلام است و کماکان، نظریاتش در باب اتحاد مسلمانان و پیکار با عمل جبر و ظلم و کوتاه کردن دست جهانخواران از بلادهای اسلامی مطرح بحث است. سید از مفاخر فرهنگ و تاریخ ملت ماست، هر کسی که کارنامه های این مرد بزرگ را ارج می گذارد در حقیقت بر تمام ملت افغانستان احترام گذاشته و دینش را در قبال آن پرچمدار صلح ادا کرده است.

  پربازدید ترین