پدرخوانده تروریست ها کنار گذاشته شد؟

<div style="direction: rtl; text-align: justify;">ملک عبدالله با صدور دستوری، سه شنبه شب (26 ثور) بندربن سلطان را از سمت ریاست سازمان اطلاعات سعودی برکنار و سپهبد «یوسف الادریسی» را به عنوان رئیس جدید این سازمان سعودی منصوب کرد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">واقعیت این است که بحران وراثت وجانشینی در رژیم پیرسعودی اکنون سر به فلک کشیده است؛ آن هم درشرایطی که از یک سوعربستان هم با بیداری عربی مواجه است واز سویی دیگر حرکت‌های شیعی دراستان‌های شرقی وهمچنین چشم انداز نامطمئن چترحمایتی آمریکا ازاین رژیم آینده تیره وتاری را در پیش روی آل سعود قرار داده است.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">به همین علت جنگ قدرت این روزهای عربستان نیز که اوضاع جسمانی ملک عبدالله رو به وخامت نهاده، حال و هوای ویژه ای به خود گرفته است.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">همچنین خاندان سعودی با بحران سیاسی پنهانی دست و پنجه نرم می کنند که علت آن نیز چیزی جز نزاع داخلی بر سر تخت پادشاهی نیست .</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">در این بین ملک عبدالله، شاه عربستان نیز که از بیماری های بسیاری رنج می برد، بیکار ننشسته و برای جلوگیری از تشدید منازعات خونین میان شاهزادگان سعودی که ممکن است، منجر به تصاحب سلطنت توسط قدرت طلبان شود، سناریوهای مختلفی را به کار بسته است که جا به جایی مهره ها و گاه «حذف عناصر و اشخاص مؤثر از بدنه رسمی قدرت» و جایگزینی آنان با چهره های میانه رو و وفادار به پادشاه یکی از آنها است.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"> </div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"><strong>برکناری بندر بن سلطان و انتصاب یوسف الادریسی</strong></div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">سه شنبه شب (26 ثور) ملک عبدالله در جدید ترین اقدام  با صدور دستوری کوتاه بندر بن سلطان را از سمت ریاست سازمان اطلاعات سعودی برکنار و فوری سپهبد «یوسف الادریسی» را به عنوان رئیس جدید سازمان اطلاعات سعودی منصوب کرد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">این تصمیم پادشاه عربستان در حالی اتخاذ می شود که پس از شکست سنگین آل سعود در سوریه، شاهزاده بن سلطان که کمتر از دو سال ریاست سازمان اطلاعاتی سعودی را بر عهده داشت، از صحنه فعالیت های سیاسی در عربستان محو شده بود.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">در دستور پادشاه عربستان که منابع مختلف عربستانی آن را نقل کرده اند، آمده است: «دستور ما به شرح ذیل است: اولاً بندر بن سلطان، رئیس دستگاه اطلاعات عمومی به درخواست خودش از این منصب کنار گذاشته می شود، ثانیاً: یوسف بن علی الادریسی مکلف به انجام وظیفه در این منصب می شود. ثالثاً: این دستور به همه دستگاه و نهادهای مرتبط برای اجرایی شدن، ابلاغ شده است».</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">این در حالی است که از سال 1977 میلادی(1356 شمسی) تاکنون این نخستین بار است که فردی خارج از خاندان آل سعود در عربستان این منصب مهم را به عهده می گیرد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">درحقیقت انتصاب الادریسی به این پست به این علت حائز اهمیت است که وی نخستین کسی است که بعد از 37 سال از خارج از خاندان سعودی چنین منصب مهمی را دریافت کرده است.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"> </div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"><strong>یوسف الادریسی کیست؟</strong></div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">سپهبد یوسف الادریسی، افسر کار کشته اطلاعاتی عربستان که در جولای گذشته به این درجه نظامی رسید، شخصیتی کمتر شناخته شده در محافل سیاسی عربستان است . از زمان تأسیس دستگاه اطلاعات عربستان محمد بن عبدالله العیبان، سعید بن عبدالله کردی و عمر بن محمود شمس، تنها کسانی بودند که جزو خاندان حکومتی نبودند و توانستند ریاست دستگاه اطلاعات عربستان را عهده دار شوند. پس از این افراد به ترتیب ترکی الفیصل، نواف بن عبدالعزیز، مقرن بن عبدالعزیز و بندر بن سلطان این سمت را عهده دار شدند.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">زندگی الادریسی، این افسر اطلاعاتی سعودی و سابقه فعالیت‌های وی که پیش از این به عنوان معاون بندر بن سلطان در دستگاه اطلاعات عربستان فعالیت داشت، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">نخستین حضور وی در محافل عربستان به سال 2013 و زمانی که ملک عبدالله در مراسمی سمت وی را به معاون رئیس دستگاه اطلاعات ارتقا داد، باز می گردد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">تاکنون نام الادریسی تنها در سه مراسم که با حضور پادشاه عربستان برگزار شده بود ذکر شده است که در همه این مراسم ها مناصب الادریسی به سرتیپ اول و پس از آن به معاونت رئیس دستگاه اطلاعاتی و چندی پیش به عنوان رئیس دستگاه اطلاعات ارتقا داده شد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"> </div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"><strong>پشت پرده عزل و نصب رئیس دستگاه اطلاعات عربستان</strong></div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">اگر بخواهیم خاندان 20 هزار نفری آل سعود را در چند خانواده اصلی جمع کنیم، چهار خانواده در عربستان قابل شناسایی هستند. در حقیقت این چهار خانواده یعنی  آل فیصل، آل ثنایان، آل جیلاوی و آل کبیر زندگی مسالمت آمیزی با یکدیگر ندارند و با وجود تلاش‌های متعددی که ملک فهد برای ایجاد اتحاد میان آن ها صورت می‌داد، لیکن کشمکش های سیاسی و رقابت میان آن ها برای رسیدن به قدرت همچنان ادامه دارد. از این رو باید گفت که بحران رقابت و جانشینی در خاندان سعودی که منشأ بسیاری از تحولات و جابجایی ها در داخل این کشور بوده است ریشه ای دیرینه دارد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">در این راستا بندر بن سلطان، فرزند ارشد سلطان بن عبدالعزیز و سفیر سابق عربستان در آمریکا در یکی دو سال گذشته با بازگشت ناگهانی خود به عربستان و نمایش حوزه قدرت و نفوذش در دستگاه های امنیتی و سیاست خارجی این کشور، بحران جانشینی آل سعود را بیش از پیش پیچیده کرده است. جالب است گفته شود که، این شاهزاده سرشناس و باتجربه و نسل دومی آل سعود به دلیل تندروی های بی نظیر و قرار گرفتن در مقابل طیف معتدل عبدالله و نزدیکانش، شانس زیادی نیز برای در دست گرفتن زمام حکومت آل سعود دارد که این موضوع همواره دغدغه و خطری مهم برای ملک عبدالله نیز که هم اینک وخامت اوضاع جسمانی وی باعث شده است دیگر نتواند بیش از پنج دقیقه با ملاقات کنندگان دیدار کند، بشمار می رفت که حتی واگذاری پرونده های سنگین امنیتی سوریه و لبنان و عراق و . . . به بندر نیز که یک ترفند سیاسی برای جلوگیری از ورود جدی وی به جنگ داخلی قدرت بود، در طول این مدت نتوانسته است حرص و ولع وی برای رسیدن به تاج و تخت سلطنت نفت خیزترین سرزمین جهان را خاموش کند.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">در نتیجه ترس پادشاه از کودتای احتمالی بندر و بی اعتمادی وی نسبت به این چهره مخوف امنیتی که یکی از مدعیان اصلی سلطنت عربستان می باشد، سبب گردید تا پادشاه در یک حرکت جدید که بیشتر به یک «خلع سلاح» شباهت دارد تا عزل و برکناری، وی را از مقام ریاست سازمان اطلاعات برکنار و شخصیتی وفادار به خود را جایگزین او کند. این در حالیست که  به نظر می رسد انتخاب شخص الادریسی به عنوان رئیس جدید استخبارت عربستان نیز به این دلیل صورت گرفته که وی بر خلاف بندر بن سلطان، نه مدعی تاج و تخت است و نه خطری برای پادشاه. چرا که تنها وظیفه وی حمایت از اریکه ای است که پادشاه بر آن تکیه زده و یا شخص مورد نظر سلطان در هفته ها و شاید ماه های آتی با انگشت اشاره ملک عبدالله بر آن تکیه خواهد زد. کما این که این موضوع به گونه ای خاص نیز پرده از ابعاد جدید جنگ قدرت در داخل عربستان و اختلافات شعله ور شده بین جناح های مختلف آل سعود بر سر تاج شاهنشاهی یا همان «مسأله جانشینی» بر می دارد.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;"> </div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">به عنوان ارزیابی نهایی باید تأکید کرد که  در ماه‌های آینده باید انتظار تشدید جنگ قدرت در خاندان آل‌سعود را داشت.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">جنگ قدرتی که می‌تواند با مرگ یا کناره‌ گیری ملک عبدالله از قدرت به اوج خود برسد و این کشور را به گرداب خشونت‌های داخلی بکشاند.</div> <div style="direction: rtl; text-align: justify;">بنابراین آینده سیاسی قدرت در عربستان در ماه های آتی با تحولاتی همراه خواهد بود که می تواند شرایط داخلی این کشور را به گونه ای تغییر دهد که بر شرایط محیطی عربستان هم تأثیرگذار خواهد بود.</div> <p> </p>