شادمانی حضرت زهرا (علیهاالسلام) از حضور در خانه

<p style="text-align: justify;">استادی می گفت: از جمله ویژگی های یک شخص مسلمان اینست که حداقل مروری به زندگی ائمه اطهار داشته باشد. و اگر فرصت مطالعه ی دقیق و مستمر را ندارد؛ حداقل در ایام خاصه هر امام (چه ولادت یا شهادت) سعی کند فرازی از زندگی آنان را مطالعه و بررسی کند.<br /> ما هم با توجه به این ایام، که متعلق به بی بی دو عالم حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست، سعی می کنیم به گوشه ای از عظمت ایشان اشاره کنیم.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>1- مربی نمونه</strong><br /> از جمله زوایای تربیتی در زندگی بانوی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها؛ در نوع تربیت فرزندان است. عملی که شاید در جامعه کنونی، بسیاری از افراد به آن توجه خاصی نداشته و یا اگر به اهمیت آن واقف باشند در عمل به آن زیاد پایبند نیستند.<br /> از اهمیت تربیت فرزند، «همین بس که به گفته برخی روانشناسان، بیماری های روانی، رابطه مستقیمی با محرومیت کودک، از محبت والدین دارد.» (محمدرضا شرفی، مراحل رشد و تحول انسان، ص78)<br /> البته در معارف دینی نیز اشاره هایی به این امر شده تا آنجا که فرزند را پاره تن والدین [مستدرک الوسائل ج5ص112] و یا گلی از گل های بهشت [همان ص113] و همچنین باعث رزق و روزی و رحمت الهی دانسته است. [کنزالعمال،ج16،ص 281]<br /> در سیره تربیتی حضرت زهرا سلام الله علیها شاهد هستیم که حضرت، چگونه فرزندانی را تحویل جامعه داده اند؛ به گونه ای که هر یک از آنان از بزرگترین افراد بشر بوده و هستند و در واقع به اسوه های مقاومت، صبر و ایثار و شجاعت تبدیل شدند. البته پداران نیز در تربیت فرزند نقش موثری دارند، ولی با توجه به روایات، جایگاه  تربیتی  آنان با مادران کاملا متفاوت است.<br /> پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله فرمودند: فرزندانتان را در شکم مادرانشان تربیت کنید. سوال شد چگونه این امر میسر است؟ حضرت فرمودند: با خوراندن لقمه حلال به مادرانشان. (جُنگ مهدوى، ص 132). البته سخن در نوع تربیت پدران نیز زیاد است که در این مجال نمی گنجد.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>تقدم تربیت بر هر کاری:</strong><br /> نکته دیگری که در تربیت فرزند، توسط حضرت دارای اهمیت ویژه ی است دقت نظر ایشان بر مقدم نمودن تربیت بر دیگر کارهایشان است.<br /> سلمان فارسی علیه الرحمه می گوید: روزی حضرت زهرا سلام الله علیها را دیدم که مشغول آسیاب کردن بود. حسین علیه السلام به گریه افتاد. عرض کردم برای کمک به شما آسیاب کنم یا بچه را آرام کنم؟<br /> حضرت فرمودند: من به آرام کردن فرزند اولی هستم. شما آسیاب کنید. (الگوهای رفتاری حضرت زهرا(سلام الله علیها)،تربیت فرزند،ص14)<br /> حال گریزی به جامعه کنونی بزنیم؛ که چقدر از این امر اسلامی دور شده ایم؛ وجود صدها مهدکودک و یا اشتغال به تلویزیون و یا بازی های رایانه ای در طول شبانه روز توسط کودکان؛ دال بر این معضل است. وقتی ما به جای وقت گذاشتن برای تربیت فرزندان، آنان را به تلویزیون و بازی های رایانه ای واگذار کردیم؛ این به این معناست که مربی فرزندان ما تلوزیون و یا این بازی ها هستند.<br /> در احوالات و چگونگی سپری کردن اوقات کودکان حضرت می خوانیم: که ایشان در بازی کردن با کودکان حتی به الفاظ و یا جملاتی که بر زبان می آوردند، دقت داشته و با پشتوانه ی فکری تربیتی از آنها استفاده میکردند.<br /> حضرت زمانی که به جهت بازی امام حسن علیه السلام را بالا می انداختند؛ می فرمود: «پسرم حسن، مانند پدرت باش، ریسمان ظلم را از حق بر کن، خدایی را بپرست که صاحب نعمت های متعدد است و هیچ گاه با صاحبان ظلم و تعدی، دوستی مکن».<br /> و یا زمانی که با امام حسین علیه السلام بازی می کردند اینگونه می فرمودند: «تو به پدر من (پیامبر) شبیهی». (نهج الحیاة، فرهنگ سخنان فاطمه (سلام الله علیها)، ح101،ص 184)</p> <p style="text-align: justify;"><strong>حال سوال اساسی ما از شما این است:</strong><br /> کدام یک از بازی های رایانه ای و یا کدام یک از شبکه های تلویزیونی چنین تربیت دلسوزانه ای را می تواند برای کودک ما ارمغان داشته باشد!!؟</p> <p style="text-align: justify;"><strong>2- مناعت طبع</strong><br /> از جمله عواملی که در جامعه کنونی موجب سست شدن نهاد خانواده می شود؛ عامل اقتصادی و مادی است. متاسفانه برخی از دختران در همان ابتدای خواستگاری وجود مسائل مادی را از شروط لازمه ی زندگی می دانند، مسلما چنین افرادی بعد از ازدواج نیز از این ملاک خود دست نمی کشند و تا زمانی همراه شوهر به خوبی زندگی می کنند که این ملاک تام و تمام وجود داشته باشد. گذشته از اینکه این عامل موجب بالا رفتن سن ازدواج شده، همین عامل موجب فروپاشی یا سست شدن بسیاری از خانواده ها نیز شده است.<br /> در فرمایشات حضرت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله می خوانیم: از همه زنان پربرکت تر آن است که خرجش کمتر باشد. (نهج الفصاحه/ح358)<br /> و یا در روایتی دیگر بطور مستقیم زنان را نهی می کند از اینکه شوهران خودشان را در آنچه که در حد توانشان نیست، به سختی و زحمت بیندازند. «برای زن جایز نیست که شوهرش را به بیش از توانایی اش مجبور کند» (مستدرک الوسائل ج14 ص242)<br /> نادیده گرفتن همین مساله در جامعه کنونی است که موجب شده بسیاری از مردان به جهت تامین خواسته های همسرانشان تا دیر وقت کار کرده و فرزندان و خانواده خود را از محبت خویش محروم سازند و یا در برخی این عامل موجب شده تا گام از این فراتر نهاده و به جهت ضعف در تقوا در پی کسب مال حرام روند.<br /> اما آنچه در سبک زندگی حضرت زهرا سلام الله علیها دیده می شود؛ این است که ایشان هیچ گاه از شوهر خود تقاضایی نابجا نکردند و در همه حال چه روزگار سخت و چه روزهای خوش همراه و یاور شوهر خویش بودند. حتی گاه با وجود اینکه غذایی در منزل برای خوردن وجود نداشت ایشان با این حال از شوهر خویش درخواستی نمی کرد  تا مبادا موجب شرمندگی وی شود.<br /> قناعت و مناعت این بزرگوار تا جایی بود که حتی زمانی که ایشان در بستر بیماری بودند و حضرت علی علیه السلام از ایشان خواست که اگر خواسته ای دارد ابراز نماید؛ ایشان از بیان تقاضای خویش امتناع کردند. (ر.ک بحارالانوار.ج43.ص 131به نقل از جلوه های رفتاری حضرت زهرا سلام الله علیها)</p> <p style="text-align: justify;"><strong>3: شادمانی از حضور در خانه</strong><br /> از جمله عوامل شادابی یک خانواده، در مشخص نمودن حیطه ی وظایف طرفین است.<br /> امام باقر علیه السلام می فرمایند: حضرت فاطمه علیها السلام کارهاى منزل را با حضرت على (علیه السلام) اینگونه تقسیم کرد که خمیر کردن آرد، و نان پختن و تمیز کردن و جارو زدن خانه، به عهده فاطمه باشد کارهاى بیرون منزل از قبیل، جمع آورى هیزم و تهیه مواد اولیه غذایى را على (علیه السلام ) انجام دهد.<br /> امام صادق علیه السلام می فرمایند: این تقسیم کار، با رهنمود رسول خدا صلى الله علیه و آله انجام گرفت .<br /> آنگاه که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: کارهاى داخل منزل را فاطمه علیها السلام و کارهاى بیرون منزل را على (علیه السلام) انجام دهد، حضرت زهرا علیها السلام با خوشحالى فرمود: جز خدا کسى نمى داند که از این تقسیم کار تا چه اندازه خوشحال شدم ، زیرا رسول خدا مرا از انجام کارهایى که مربوط به مردان است، بازداشت. (وسائل الشیعه، ج20، ص172)<br /> مسلما در چنین تقسیم کاری است که می توان انتظار داشت که بتوانیم برای فرزندان خود تربیتی مستمر و دقیق داشته باشیم. البته در شرایط فعلی شاید این رویکرد برای برخی از زنان میسر نباشد و عملی کردن روایاتی از قبیل روایات بالا سخت به نظر برسد. چه بسا زنانی که مجبورند دوشادوش همسران خود یا بدون حضور همسران خود خانواده ای را اداره کنند.<br /> اگرچه الویت کاری یک زن با توجه به روایات بالا، حضور در خانه و خانواده است ولی ما در اینجا سعی می کنیم پیشنهاداتی را برای حضور پررنگ تر آنان بیان کنیم:</p> <p style="text-align: justify;"><strong>راه حل برای بانوان شاغل</strong><br /> پیشنهاد می شود برای در امان ماندن از آسیب های فردی و اجتماعی، مادران از شغل های تمام وقت دوری کرده و شغلی را انتخاب نمایند که به صورت نیمه وقت باشد. تا در اینصورت فرزند غیبت مادر را در خانه کمتر احساس کند. و یا اگر کودکی در سنین بالاتر است، زمان اشتغال را به زمان های همگام با زمان تحصیل و مدرسه کودک برنامه ریزی کنند. در اینصورت می توان میزان آسیب های اشتغال مادران را به حداقل خود رساند.<br /> همچنین توصیه می شود زمان هایی که در خانه و نزد فرزندان خود هستند کیفیت حضور خود را بالا برده و زمان بیشتری را به فرزندان اختصاص دهند.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>* هدایت الله قدمی</strong></p>