اعمال شب نوزدهم؛ کدامیک از این سه شب، لیلة القدر است؟

<p style="text-align: justify;">شب نوزدهم اوّل شبهاى قدر است و شب قدر همان شبى است که در تمام سال شبى به خوبى و فضیلت آن نمى رسد و عمل در آن بهتر است از عمل در هزار ماه و در آن شب تقدیر امور سال مى شود و ملائکه و روح که اعظم ملائکه است.<br /> شب نوزدهم  اول شبهای قدر است وشب قدر همان شبی است که در تمام سال شبی به خوبی وفضیلت آن نمی رسد وعمل در آن بهتر است از عمل در هزار ماه ودر آن شب (شب قدر) تقدیر امور سال می شود وملائکه وروح که اعظم ملائکه است درآن شب باذن پروردگار بزمین نازل می شوند وبخدمت امام زمان علیه الستلام مشرف می شوند وآنچه برای هر کس مقدر شده است بر امام علیه السلام عرض می کنند واعماال شب قدر بر دو نوع است ، یکی آنکه در هر سه شب باید کرد ودیگر آنکه مخصوص است به هر شبی.</p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong>کدامیک از این سه شب، لیلةالقدر است؟</strong></span><br /> حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای در خطبه‌های نماز جمعه 26 جدی 76 و در آستانه لیالی قدر در پاسخ به این سوال فرمودند:<br /> «شب قدر هم در میان این سه شب است. طبق روایتی که مرحوم «محدّث قمی» نقل میکند، سؤال کردند که کدام یک از این سه شب - یا دو شب بیست‌ویکم و بیست‌وسوم - شب قدر است؟ در جواب فرمودند: چقدر آسان است که انسان، دو شب - یا سه شب - را ملاحظه شب قدر کند. چه اهمیت دارد بین سه شب مردّد باشد. مگر سه شب چقدر است؟ کسانی بوده‌اند که همه ماه رمضان را از اول تا آخر، شب قدر به حساب میآوردند و اعمال شب قدر را انجام میدادند! قدر بدانید.<br />  ملتی که دل خود را با خدای خود این‌گونه صاف کند که درِ خانه خدا برود، از خدا صادقانه بخواهد و به خدا صادقانه پناه ببرد، هرگز بدبخت و روسیاه نخواهد شد؛ دچار فساد، دچار ذلّت، اسیر دشمن و دچار اختلاف داخلی نخواهد شد. آنچه از این بدبختیها بر سر ملتها می‌آید، «فبما کسبت ایدیکم»؛ بر اثر کوتاهیها، غفلتها، گناهان و فسادهایی است که خودمان برای خودمان درست میکنیم! کسی که درِ خانه خدا میرود، خود را یک قدم به عصمت و به حفظ و نگهداری از گناه نزدیک میکند.<br />  به خدا پناه ببریم، از خدا بخواهیم، برای خدا کار کنیم و قدم برداریم و دلها را به خدا بسپریم. صفای دلهایمان را با یاد خدا روزافزون کنیم. وقتی دلها با صفا شد؛ وقتی دلها چنگ در دنیا نزد و اسیر دنیا و مادّیات نشد، آن وقت جامعه، جامعه‌ای میشود با مردمی حقیقتاً نورانی و باصفا و پاک. چنین مردمی، خوب تلاش میکنند، خوب کار میکنند، دنیای خودشان را هم خوب میسازند. دلبسته نبودن به دنیای شخصی، معنایش نساختن دنیا نیست؛ آبادی دنیا، کاری برای خدا و جزو کارهای اُخروی است. آنچه که به آبادی زندگی مادّی میانجامد، چیزی است که خدا از ما خواسته است و این هم یک عمل اُخروی است. همین هم وقتی با یاد خدا همراه باشد، بهتر، روانتر، شیرینتر و کاملتر انجام میگیرد.<br /> این روزها را قدر بدانید. شبهای قدر را حقیقتاً قدر بدانید. قرآن صریحاً میفرماید: «خیر من الف شهر»؛ یک شب بهتر از هزار ماه است! این خیلی ارزش دارد. شبی است که ملائکه نازل میشوند. شبی است که روح نازل میشود. شبی است که خدای متعال آن را به عنوان سلام دانسته است. سلام، هم به معنی درود و تحیّت الهی بر انسانهاست، هم به معنای سلامتی، صلح و آرامش، صفا میان مردم، برای دلها و جانها و جسمها و اجتماعات است. از لحاظ معنوی، چنین شبی است! شبهای قدر را قدر بدانید و برای مسائل کشور، مسائل خودتان، مسائل مسلمین و مسائل کشورهای اسلامی دعا کنید.<br />  کشورهای اسلامی چقدر مشکلات دارند! حلّ آن مشکلات را از خدا بخواهید. برای همه انسانها دعا کنید. برای هدایت انسانها، برای خودتان، برای زندگیتان، برای مسؤولینتان، برای کشورتان، برای گذشتگانتان و برای آن چیزی که میخواهید خدای متعال به شما بدهد، دعا کنید. این ساعات و دقایق را قدر بدانید. بنده هم از همه شما برادران و خواهران عزیز، در شبهای مبارک قدر، ملتمس دعا هستم.»</p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong>فضیلت زیارت امام حسین در شب‌های قدر</strong></span><br /> فضائل بسیاری برای زیارت امام حسین علیه السلام و تلاوت ادعیه آن برای در همه ایام سال و به ویژه ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر از سوی خداوند در نظر گرفته شده است.<br /> از شیخ عباس قمی در مفاتیح‌الجنان نقل شده که زیارت امام حسین علیه السلام با عنوان زیارت مخصوصه امام‌حسین علیه السلام در ایام ماه مبارک رمضان تأکید شده است و بسیار در شب‌های قدر ادعیه آن مورد تلاوت قرار گرفته است. امام محمد تقی علیه السلام بیان کردند که هر کس امام حسین علیه السلام را در شب بیست و سوم ماه رمضان زیارت کند، روح بیست و چهار هزار ملک و پیغمبر که همه رخصت می‌طلبند از خدا در زیارت آن حضرت با او مصافحه می‌کنند.<br /> همچنین در شب اول، نیمه و آخر ماه مبارک رمضان نیز فضیلت‌های زیادی برای زیارت امام حسین علیه السلام در نظر گرفته شده است. امام صادق علیه السلام می‌فرمایند که چون شب قدر می‌رسد، منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می‌دهد، حق تعالی آمرزید هر که را به زیارت قبر حسین علیه السلام آمده است.<br /> در روایت دیگری آمده است هر که شب قدر نزد قبر امام حسین علیه السلام برود و دو رکعت نماز بخواند، حق تعالی درخواست او را برآورده کند و از آتش پناهش دهد. ابن قولویه از امام صادق علیه السلام روایت کرده هر که در ماه رمضان قبر امام حسین علیه السلام را زیارت کند و در راه زیارت بمیرد، برای او عرض و حسابی نخواهد بود و به او بگویند بدون ترس و بیم وارد بهشت شود.<br /> متنی که در شب قدر از امام حسین علیه السلام به آن زیارت می‌شود چنان است که شیخ مفید،‌ محمد بن مشهدی،‌ ابن طاووس در کتب مزار ذکر کرده‌اند و آن زیارت را مختص شب‌های قدر، روزهای عید فطر و قران نام برده‌اند.</p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong>اعمال و مستحبات شب قدر</strong></span><br /> اعمال مشترکه شبهاى قدر به نقل از مفاتیح الجنان بدین شرح است:<br /> شب نوزدهم اوّل شبهاى قدر است و شب قدر همان شبى است که در تمام سال شبى به خوبى و فضیلت آن نمى رسد و عمل در آن بهتر است از عمل در هزار ماه و در آن شب تقدیر امور سال مى شود و ملائکه و روح که اعظم ملائکه است در آن شب به اذن پروردگار به زمین نازل مى شوند و به خدمت امام زمان علیه السلام مشرّف مى شوند و آنچه براى هرکس مقدّر شده است بر امام زمان علیه السلام عرض مى کنند و اعمال شبهاى قدر بر دو نوع است یکى آنکه در هر سه شب باید کرد و دیگر آنکه مخصوص است به هر شبى امّا اوّل پس ‍ آن چند چیز است :<br /> اوّل غسل است علاّمه مجلسى فرموده که غسل این شبها را مقارن غروب آفتاب کردن بهتر است که نماز شام را باغسل بکند .<br /> دوّم دو رکعت نماز است در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه توحید بخواند و بعد از فراغ هفتاد مرتبه اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَاَتُوبُ اِلَیهِ بگوید در روایت نبوى صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَ اله است که از جاى خود برنخیزد تا حقّ تعالى او را و پدر و مادرش را بیامرزد ((الخبر))<br /> سوّم قرآن مجید را بگشاید و بگذارد در مقابل خود و بگوید:<br /> اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُک بِکتابِک الْمُنْزَلِ وَما فیهِ وَفیهِ اسْمُک الاْکبَرُ وَاَسْماَّؤُک الْحُسْنى وَما یخافُ وَیرْجى اَنْ تَجْعَلَنى مِنْ عُتَقاَّئِک مِنَ النّارِ<br /> خدایا از تو خواهم به حق کتاب فرستاده شده ات و آنچه در آنست که در آن است نام بزرگت و نامهاى نیکویت و آنچه بدانها ترس و امید شود که قرارم دهى از زمره آزاد شدگانت از دوزخ پس هر حاجت که دارد بخواهد .<br /> چهارم آنکه مُصحَف شریف رابگیرد و بر سر بگذارد و بگوید :<br /> اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الْقُرْآنِ وَبِحَقِّ مَنْ اَرْسَلْتَهُ بِهِ وَبِحَقِّ کلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فیهِ وَبِحَقِّک عَلَیهِمْ فَلا اَحَدَ اَعْرَفُ بِحَقِّک مِنْک       <br /> خدایا به حق این قرآن و بحق آنکس که او را بدان فرستادى و بحق هر مؤ منى که در این قرآن مدحش کرده اى و بحقى که تو بر ایشان دارى زیرا کسى نیست که حق تو را بهتر از خودت بشناسد<br /> پس ده مرتبه بگوید:  بِک یا اَللّهُ و ده مرتبه بِمُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِعَلی و ده مرتبه بِفاطِمَةَ و ده مرتبه بِالْحَسَنِ و ده مرتبه بِالْحُسَینِ و ده مرتبه بِعَلِىّ بْنِ الْحُسَینِ و ده مرتبه بُمَحَمَّدِ بْنِ عَلِی و ده مرتبه   بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِمُوسَى بْنِ جَعْفَرٍو ده مرتبه بِعَلِىِّ بْنِ مُوسى  و ده مرتبه بِمُحَمَّدِبْنِ عَلِی و ده مرتبه بِعَلِىِّ بْنِ مُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِی و ده مرتبه بِالْحُجَّةِ            <br /> پس هر حاجت که دارى طلب کن .<br /> پنجم زیارت کند امام حسین علیه السلام را در خبر است که چون شب قدر مى شود منادى از آسمان هفتم ندا مى کند از بُطنان عرش که حقّ تعالى آمرزیده هر که را که به زیارت قبر حُسین علیه السلام آمده .<br /> ششم احیا بدارد این شبها را همانا روایت شده هرکه احیا کند شب قدر را گناهان او آمرزیده شود هرچند به عدد ستارگان آسمان و سنگینى کوهها وکیل دریاها باشد .<br /> هفتم صد رکعت نماز کند که فضیلت بسیار دارد و افضل آنست که در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه توحید بخواند هشتم بخواند:<br /> اَللّهُمَّ اِنّى اَمْسَیتُ لَک عَبْداً داخِراً لا اَمْلِک لِنَفْسى نَفْعاً وَلا ضَرّاً وَلا اَصْرِفُ عَنْها سُوَّءاً اَشْهَدُ بِذلِک عَلى نَفْسى وَاَعْتَرِفُ لَک بِضَعْفِ قُوَّتى وَقِلَّةِ حیلَتى فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْجِزْ لى ما وَعَدْتَنى وَجَمیعَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فى هذِهِ اللَّیلَةِ وَاَتْمِمْ عَلَىَّ ما اتَیتَنى فَاِنّى عَبْدُک الْمِسْکینُ الْمُسْتَکینُ الضَّعیفُ الْفَقیرُ الْمَهینُ اَللّهُمَّ لا تَجْعَلْنى ناسِیاً لِذِکرِک فیما اَوْلَیتَنى وَلا [غافِلاً] لاِِحْسانِک فیما اَعْطَیتَنى وَلا ایساً مِنْ اِجابَتِک وَاِنْ اَبْطَاَتْ عَنّى فى سَرّاَّءَ اَوْ ضَرّاَّءَ اَوْ شِدَّةٍ اَوْ رَخاَّءٍ اَوْ عافِیةٍ اَوْ بَلاَّءٍ اَوْ بُؤْسٍ اَوْ نَعْماَّءَ اِنَّک سَمیعُ الدُّعاَّءِ<br /> خدایا من شام کردم در حالى که بنده خوارى هستم که مالک سود و زیانى براى خویش نیستم و نتوانم از خویشتن پیش آمد ناگوارى را بازگردانم و این مطلبى است که من آن را بر خویش گواهى دهم و به ناتوانى خود و بیچارگیم در برابرت اعتراف دارم پس درود فرست بر محمد و آل محمد و وفا کن برایم بدانچه بر من و همه مؤ منین و مؤ منات وعده فرمودى از آمرزش در این شب و تمام کن بر من آنچه را به من دادى زیرا که من بنده بینواى مستمند ناتوان تهیدست خوار توام خدایا قرار مده مرا فراموشکار از یاد خویش در آنچه به من انعام فرمودى و نه غافل از احسانت در آنچه به من عطا کردى و قرارم مده ناامید از اجابت خویش و اگرچه دیرزمانى طول کشد چه در خوشى و چه در سختى در دشوارى یا در آسایش در تندرستى یا گرفتارى در تنگدستى یا در نعمت براستى تو شنواى دعایى<br /> و این دعا را کفعمى از امام زین العابدین علیه السلام روایت کرده که در این شبها مى خوانده در حال قیام و قعود و رکوع و سجود و علاّمه مجلسى (ره ) فرموده که بهترین اعمال در این شبها طلب آمرزش و دعا از براى مطالب دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان خود و برادران مؤ من زنده و مرده ایشان است و اَذْکار و صلوات بر محمد و آل محمدعَلیهمُ السلام آنچه مقدور شود و در بعضى از روایات وارد شده است که دعاء جوشن کبیر را در این سه شب بخوانند فقیر گوید که دعاء جوشن در سابِقْ گذشت و روایت شده که خدمت حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَاله عرض شد که اگر من درک کنم شب قدر را چه از خداوند خودبخواهم فرمود عافیت را .</p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong>اعمال شب نوزدهم</strong></span><br /> و امّا دوم یعنى اعمال مخصوصه این شبها پس اعمال شب نوزدهم چند چیز است:<br /> اوّل صد مرتبه اَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبّى وَ اَتُوبُ اِلَیهِ.<br /> دوم صد مرتبه اَللّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ اَمیرِالْمُؤْمِنینَ.<br /> سوم بخواند دعاء یا ذَاالَّذى کانَ را که در قسم چهارم [مفاتیح الجنان] گذشت.<br /> چهارم بخواند:<br /> اَللّهُمَّ اْجْعَلْ فیما تَقْضى وَتُقَدِّرُ مِنَ الاْمْرِ الْمَحْتُومِ<br /> خدایا قرار ده در آنچه حکم کرده و مقدر فرموده‌اى از سرنوشت حتمى<br /> وَفیما تَفْرُقُ مِنَ الاْمْرِ الحَکیمِ فى لَیلَةِ الْقَدْرِ وَفِى الْقَضاَّءِ الَّذى<br /> و در آنچه جدا کنى از فرمان حکیمانه‌ات در شب قدر و در آن قضا و قدرى که برگشت و<br /> لایرَدُّ وَلایبَدَّلُ اَنْ تَکتبُنى مِنْ حُجّاجِ بَیتِک الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ<br /> تغییر و تبدیلى ندارد که نام مرا در زمره حاجیان خانه محترمت (کعبه) بنویسى آنان که حجشان مقبول<br /> الْمَشْکورِ سَعْیُهُم الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُم الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیئاتُهُمْ وَاجْعَلْ<br /> و سعیشان مورد تقدیر و گناهانشان آمرزیده و کردار بدشان بخشوده شده است و قرار ده<br /> فیما تَقْضى وَتُقَدِّرُ اَنْ تُطیلَ عُمْرى وَتُوَسِّعَ عَلَىَّ فى رِزْقى<br /> در آنچه مقدر فرموده‌اى که عمر مرا طولانى کرده و روزی‌ام را وسیع گردانى<br /> وَتَفْعَلَ بى کذا وَکذا  و به‌جاى این کلمه حاجت خود را ذکر کند<br /> و درباره‌ام چنین و چنان کنى.<br /> (از کتاب شریف مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی رحمة الله علیه)</p>