افغانستان مقصد بعدی داعش پس از آزادسازی موصل است!!

عملیات آزادسازی موصل با نام «قادمون یا نینوا» (نینوا ما داریم می آییم) دومین روز خود را طبق برنامه پیش بینی شده سپری کرد.
موضوع آزادسازی موصل دارای معادلات مبهمی است که قطعا در صورت موفقیت آمیز بودن این عملیات، شاهد تحولات چشمگیری در منطقه خواهیم بود.
پنتگون اعلام کرده است که علملیات ارتش عراق در موصل سریع تر از زمان پیش بینی شده صورت گرفته و خواستار تطبیق برنامه زمانی و کند شدن روند پیشروی ها شده است. همزمان، «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه نیز با بیان این که نیت آمریکا در عملیات موصل مشکوک است گفت که اگر نیروهای تروریستی داعش فرصت پیدا کنند موصل را ترک کرده و به سوریه بروند، در این صورت مسکو تصمیمات سیاسی و نظامی مناسب را اتخاذ خواهد کرد.
روسیه معتقد است آمریکا در صورت شکست داعش در موصل، نیروهای این گروه تروریستی را به سوریه گسیل می کند تا هم شکست حلب را جبران کرده و هم اسد و روسیه را تحت فشار بیشتری قرار دهد. اما در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات آزادسازی موصل و شکست داعش در این منطقه، گزینه های دیگری نیز در مورد آینده این گروه تروریستی وجود دارد که کشورهای منطقه را از همین الان به تکاپو انداخته است.
سوال اینجاست که با توجه به حضور جبهه النصره در سوریه که مورد حمایت آمریکا نیز هست، سرنوشت داعش پس از آزادسازی موصل چه خواهد شد؟ یکی از موضوعاتی که مدت ها است مورد گمانه زنی کشورهای منطقه قرار گرفته است، مساله انتقال داعش به افغانستان است. بسیاری از کارشناسان معتقدند داعش در صورت از دست دادن پایگاه خود در موصل نیروهای خود را به افغانستان منتقل خواهد کرد تا ادامه حیات خود را در کشور ما تجربه کند.
زمزمه های حضور قدرتمند داعش در افغانستان از همین الان آغاز شده است و بر اساس پیشی بینی جنرال دوستم، این گروه از هم اکنون قصد اعزام نیرو به افغانستان را دارد.
جنرال عبدالرشید دوستم، معاون اول ریاست جمهوری چند روز پیش گفته بود که گروه تروریستی داعش در نظر دارد بیش از 7 هزار جنگجوی خود را از کشورهای سوریه، عراق، لبنان، تاجیکستان، ازبکستان و چچن در شمال افغانستان جا بجا کند.
وی گفته بود که این داعشى ها اتباع چچنی، ازبکستانی و تاجکستانی اند که از آسیای میانه در کشور های عراق، سوریه، لبنان و لیبی در صف داعش فعالیت دارند و مى خواهند تا ماه حمل سال آینده و در چارچوب یک برنامه بلند مدت و کاملا حساب شده به شمال افغانستان انتقال یابند.
اما حضور داعش در افغانستان تا چه اندازه ای ممکن است و چه مقدار زمینه برای حضور قدرتمند این گروه تروریستی در کشور وجود دارد؟
سال ها جنگ داخلی در افغانستان و سپس تبدیل شدن کشور به صحنه جنگ های بین المللی و نیابتی، از افغانستان مکانی مناسب برای حضور گروه های تروریستی ساخته است. گزارش های منتشر شده حاکی از گستردگی بسیار وسیع داعش در سال‌های 93 و 94 در افغانستان دارد، اما منابع قابل استناد فقط از حضور داعش در 12 ولایت افغانستان طی 3 سال اخیر گزارش داده اند که در برخی از این ولایت ها، داعش دست به اقدامات مسلحانه زده و در برخی دیگر فقط رویت شده است.
داعش از ابتدای اوج گیری در پی تشکیل گروهی منسجم و قدرتمند و کسب جغرافیا در افغانستان بود و دلایل مختلفی برای این طرح وجود داشت. منطقه جنوب آسیا و آسیای مرکزی برای این گروه تروریستی و حامیان منطقه ای و بین المللی آنها بسیار حائز اهمیت است و با توجه به اینکه داعش یک گروه فرامنطقه است، حضور داعش در افغانستان با هدف کنترل جنوب آسیا و آسیای مرکزی قابل پیش بینی بود.
این گروه به منظور ایجاد انگیزه بین شبه نظامیان جنوب آسیا و آسیای مرکزی و جذب آنان برای جنگ در سوریه و عراق، قصد داشت تا در این منطقه تحرکات و تبلیغاتی داشته باشد و با همین هدف، ولایت خراسان را به عنوان یکی از توابع جغرافیایی خود تأسیس کرد.
شبه نظامیان این حوزه جغرافیایی که از کشورهای مختلف هستند، انگیزه زیادی برای آزادسازی کشورهای خود دارند و یکی از علل جدایی حرکت اسلامی ازبکستان از طالبان – که انگیزه فرا افغانستانی ندارند – و پیوستن آن به داعش همین عامل بود. عامل دیگری که سبب شد تا داعش در افغانستان شکل گیرد، سرخوردگی فرماندهان و برخی گروه های شبه نظامی مستقر در افغانستان و به ویژه پاکستان از طالبان افغان و پاکستانی بود. در کنار این عوامل، انگیزه پاکستان برای ناامن‌سازی بیشتر افغانستان را هم باید افزود که با در اختیار دادن راه تدارکاتی سبب شکل گیری این جریان جدید شد.
پس حضور داعش در افغانستان یک پشتوانه قدرتمند استراتژیک دارد که در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات موصل و شکست داعش در این منطقه، پروژه حضور داعش در افغانستان می تواند به طور جدی تری از سوی حامیان این گروه تروریستی پیگیری شود.
اما آنچه دولت افغانستان باید انجام دهد، پیش بینی چنین تحرکاتی است که ممکن است به زودی صورت بگیرد. تجربه ثابت کرده است که تحولات افغانستان بسیار سریع و غیر قابل پیش بینی اتفاق می افتد و عدم پیش بینی چالش ها همواره یکی از ضعف های دولت کشورمان محسوب می شود.
آنچه مسلم است این است که با توجه به شکست های گسترده داعش در سوریه و احتمال از دست دادن پایگاه موصل، گزینه حضور قدرتمند این گروه تروریستی در افغانستان کاملا قوی و محتمل است و انگیزه های زیادی برای حضور آنها در کشور وجود دارد.

سید مصطفی موسوی مبلغ