چرا رئیس جمهور در کار استیضاح مقام های امنیتی سنگ اندازی می کرد؟
رییسجمهور غنی نگران تاج محمد جاهد و عبدالله حبیبی نیست. او میخواهد آقای معصوم استانکزی را حفظ کند. به همین دلیل است که در کار استیضاح مقامهای امنیتی سنگاندازی میکند. رییس جمهور از طریق وزارت دولت در امور پارلمانی سعی کرد که در قدم اول جلسهی استیضاح وزیران قوای مسلح و رییس عمومی امنیت ملی را به تاخیر بیندازد و زمان بخرد.
وقتی جلسهی استیضاح وزیران سکتور امنیتی به تعویق افتاد، تمام تلاش رییسجمهور متمرکز بر قانع ساختن وکیلان بود. رییسجمهور در این چند روز تلاش کرد تا با برگزاری جلسههای توجیهی با قانونگذاران آنان را از رد صلاحیت وزیران قوای مسلح و رییس امنیت ملی باز دارد. رییسجمهور میداند که قانونگذاران فشار افکار عمومی را حس کرده اند و چارهای جز استیضاح ندارند. گزارشهای پیدرپی رسانهها در مورد شکستهای امنیتی اخیر و همچنان افتضاح امنیتی در شفاخانه چهارصد بستر، فشار سنگینی بر ذهن وکلا وارد کرده است. حتا نمایندگانی که در گذشته، رشوهخواری و معامله میکردند، این بار از شرم فشار افکار عمومی و رسانهها که سخنگویان افکار عمومیاند، برآن شده اند که به وزیران قوای مسلح و رییس امنیت ملی رای عدم اعتماد بدهند.
در میان سه مقام مهم امنیتی تنها کسی که مورد اعتماد رییسجمهور است، آقای معصوم استانکزی است. آقای جاهد، وزیر داخله به دلیل اینکه از تیم داکتر عبدالله است، برایش اهمیتی ندارد و عبدالله حبیبی، وزیر دفاع نیز که در اول از سوی آقای غنی حمایت و معرفی شده بود، چیزی جز یک بازیچه در دست آقای غنی، نیست. ولی آقای استانکزی خیلی برای ارگ اهمیت دارد. رییسجمهور در آغاز استانکزی را وزیر دفاع تعیین کرد و با آن که پارلمان به او رای اعتماد نداد، رییسجمهور ایشان را در این سمت نگهداشت. رییس جمهور بعد از آن آقای استانکزی را رییس امنیت ملی گماشت. گفته میشود که رییس جمهور کمپاین گسترده در پارلمان به راه انداخت و برای آقای استانکزی رای گرفت. آقای استانکزی در حالی از پارلمان رای آورد که در همان روزها، مسودهی قانون اصلاح نظام انتخاباتی پیوسته رد میشد. روشن است که کمپاین گسترده ارگ در پارلمان سبب شد که آقای استانکزی رای بیاورد و قانون اصلاح نظام انتخاباتی رد شود.
رییس جمهور غنی در حالی آقای استانکزی را به سمت ریاست امنیت ملی گماشت که ایشان هیچ تجربهی استخباراتی ندارند. او قبلا به حیث افسر در ارتش خدمت کرده است و سالها بود که به دلیل مشغولیت در دیگر عرصهها از ارتش نیز بدور مانده بود. آقای استانکزی همولایتی رییسجمهور است. او نیز در ولایت لوگر به دنیا آمده است. آقای استانکزی با عبدالقیوم کوچی کاکای رییس جمهورغنی نیز آشنا است. در زمان حکومت آقای کرزی، او رییس دارالانشای شورای عالی صلح بود و از طریق کانالهایی با طالبان تماس داشت. اما یکی از همین کانالها ایشان را فریب داد و یک تروریست را به نام قاصد و مذاکرهکننده، به جان او زد. این شخص در مشایعت آقای استانکزی تا سالون پذیرایی برهانالدین ربانی رییس پیشین شورای عالی صلح آمد و او را ترور کرد.
گفته میشود که در زمان کمپاینهای انتخاباتی، آقای استانکزی و عبدالقیوم کوچی زمینه تماسهای ستاد انتخاباتی رییسجمهور غنی و طالبان را فراهم کردند. به نقل از منابع مختلف گزارش شده است که در آن زمان رییس جمهور غنی به طالبان گفته بود که انتخابات را به صورت جدی اخلال نکنند. رییس جمهور غنی به طالبان وعده کرده بود در صورتی که برنده انتخابات شود، مثل حامد کرزی پیمان امنیتی با امریکا را امضا نمیکند و مذاکره با این گروه را به صورت جدی دنبال خواهد کرد. در تمام نشستهای غنی با نمایندگان طالبان در دبی و قطر، عبدالقیوم کوچی حضور داشت. برخی از منابع میگویند که آقای استانکزی هم محرم این رازها بوده است. کسانی که در نشستهای “پگواش” در قطر و جاهای دیگر شرکت کرده اند، این داستان را از زبان نمایندگان طالبان در نشستهای خصوصی و حتا علنی نقل کرده اند. سید اسحاق گیلانی نماینده پیشین پکتیکا در پارلمان در یکی از برنامههای تلویزیونی در این مورد سخن گفت.
اما همان طوری که شاهد بودیم، پس از تشکیل حکومت وحدت ملی، تحولات به گونه دیگر رقم خورد. یعنی در روز دوم ایجاد حکومت وحدت ملی، پیمان امنیتی با امریکا امضا شد و حکومت وحدت ملی تلاش کرد به پاکستان هم نزدیک شود. در آن زمان رحمتالله نبیل رییس وقت امنیت ملی با سیاست پاکستانی رییس جمهور اشرف غنی مخالف بود. رحمتالله نبیل اختلافهایش با رییس جمهور غنی را پنهان نمیکرد. آقای غنی در همان زمان تصمیم گرفت که ریاست امنیت ملی را به آقای معصوم استانکزی کسی که محرم رازهایش بود، بسپارد. آقای غنی درک کرده بود که نبود یک چهره مورد اعتماد او در راس امنیت ملی، خیلی به ضررش است.
رییس جمهور غنی احساس میکند که اگر آقای استانکزی از راس سازمان امنیت ملی کنار زده شود، کس دیگری ندارد که به جای او بگمارد. رییسجمهور غنی در آخرین ملاقاتش با نمایندگان پارلمان هم از آنان خواسته است که جلسهی استیضاح وزیران قوای مسلح را غیرعلنی برگزار کنند. رییسجمهور به آنان گفته است در صورتی که جلسه استیضاح غیرعلنی باشد، وزیران حرف دل خود را خواهند گفت. روشن است که طرح برگزاری غیرعلنی جلسهی استیضاح، تلاشی برای نجات آقای استانکزی است. در صورتی که جلسه غیرعلنی برگزار شود، آقای استانکزی یک سلسله اطلاعات طبقهبندیشده و محرم را با وکیلان در میان خواهد گذاشت. بارها دیده شده است که نمایندگان پارلمان با شنیدن اطلاعات طبقهبندیشده و محرم، جو گیر میشوند و تصمیم خود را تغییر میدهند. رییسجمهور هم روی همین احتمال حساب باز کرده است و میخواهد آقای معصوم استانکزی را از تیغ استیضاح نجات دهد.