روایتی از شانزده سال جنگ آمریکا در افغانستان

آمار دقیقی از تعداد کل کشته شده ها از آغاز این جنک در سال 2001 تا به حال در دست نیست، اما طبق خبر روزنامه گاردین، فقط در سه ماه اول جنگ بیش از چهار هزار تن کشته شده‌اند. تنها در سال 2009 بمب‌های دست ساز و ماین‌های کنار جاده‌ای 1054 نفر قربانی گرفته‌است.
جنگ در افغانستان از 2001 تا 2014 (همچنین جنگ آمریکا در افغانستان به دوره‌ای از جنگ در افغانستان اشاره می‌کند که در پی حمله القاعده به رهبری اسامه بن لادن به نیویورک و واشینگتن در 11 سپتامبر 2001 آغاز شد. در پی آن جورج دبلیو بوش رییس جمهور آمریکا به گروه طالبان هشدار داد که گروه تروریستی القاعده را از افغانستان تحویل آمریکا دهد.
به دنبال خودداری طالبان از پذیرش درخواست آمریکا فرمان حمله به افغانستان در 7 اکتبر 2001 میلادی با نام رسمی عملیات بلندمدت آزادی (به انگلیسی: Operation Enduring Freedom) صادر شد.
انگلیس از سال 2002 میلادی فعالیت‌های نظامی مستقل خود را آغاز کرد. هدف اصلی این جنگ، مبارزه و از بین بردن القاعده، طالبان و حامیان آن بود. تقریباً یک ماه بعد رژیم طالبان سقوط کرد و با برگزاری کنفرانس بُن حامد کرزی به قدرت رسید و در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به مقام ریاست جمهوری برگزیده شد. این جنگ ده‌ها هزار تلفات مستقیم غیرنظامی برجا گذاشت. بیش از 4000 سرباز آیساف و پیمانکاران غیرنظامی، 15000 نیروهای امنیت ملی افغانستان و همچنین بیش از 20هزار غیرنظامی کشته‌شدند. پس از 13 سال جنگ مداوم، در در 28 دسامبر 2014 ناتو و ایالات متحده رسماً به عملیات جنگی در افغانستان پایان دادند و تمامی مسوولیت‌های امنیتی را به دولت افغانستان واگذار کردند. از این‌رو دورهٔ جدیدی از جنگ در افغانستان از 2015 تاکنون آغاز شد.
بعد از رد طالبان مبنی بر قطع کردن پشتیبانی از القاعده، دولت ایالات متحده عملیات نظامی خود را در 7 اکتبر 2001 در افغانستان آغاز نمود. تیم‌هایی از بخش عملیات‌های خاص (Special Activities Division)، سیا اولین نیروهای آمریکایی بودند که پای به خاک افغانستان برای جنگ گذاشتند. آنها بعداً همراه با نیروهای ویژه نظامی آمریکا که با نام مستعار «کلاه سبزها» (Green Berets) نیز شناخته می‌شوند، گروه نیروهای ویژه 5ام و دیگر واحدهای نظامی از فرماندهی نیروهای ویژه ایالات متحده ادغام شدنداین نیروهای بیشتر همراه با نیروهای افغان مخالف طالبان (بیشتر اتحاد شمال) کار می‌کردند. بریتانیا و استرالیا نیز بعداً نیروهای ویژه‌ای را برای حمایت از نیروهای آمریکایی و افغان وارد افغانستان کردند که با حمایت بسیاری از کشورها روبرو شد.
در 7 اکتبر 2001، حملات هوایی به شهرهای کابل، جلال‌آباد و فرودگاه بین‌المللی قندهار در شهر قندهار که مرکز اصلی رهبر اصلی طالبان ملا عمر بود شروع شد. شبکه سی‌ان‌ان اجرای منحصربه‌فردی را از بمباران کابل به رسانه‌های آمریکایی در ساعت 5:08 دقیقه روز هفتم اکتبر 2001 عرضه کرد.
در ساعت 17:00 به وقت جهانی، رییس جمهور بوش حملات را در تلویزیون ملی آمریکا تأیید کرد و نخست وزیر پادشاهی متحده تونی بلر بریتانیا را در این جنگ خاطرنشان کرد. بوش اعلام کرد که مراکز نظامی و تربیت تروریستی طالبان را هدف قرار خواهند و همچنین برای زنان، مردان و کودکان افغانستان نیز غذا، دارو و نیازهای عمومی انداخته خواهد شد. ویدئوی از پیش ضبط شده‌ای از اسامه بن لادن پیش از شروع این حملات نیز عرضه شده بود که حملات به افغانستان را محکوم کرده بود. شبکه خبری عربی الجزیره اعلام کرد که این ویدئوها را کمی پیش از شروع حملات دریافت نموده بودند.
از حدود یک ماه جنگ رژیم طالبان سقوط کرد و با برگزاری کنفرانس بُن حامد کرزی به قدرت رسید و در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به مقام ریاست جمهوری برگزیده شد.
نیروهای قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جریان شورش 2001 هرات، به نیروهای نظامی آمریکایی در فتح هرات و ساقط کردن رژیم امارت اسلامیِ طالبان در آن شهر، یاری رساندند. فرماندهی نیروی‌های ایرانی بر عهده سرلشکر ایرانی، رحیم صفوی بود. مأمورانی از سیا در کنار نیروهای کنترل عملیات، در تهران، به طور مستقیم، عملیات را زیر نظر داشتند.
در پایان سال 2009 تعداد غیرنظامیان این جنگ بیش از 9500 نفر برآوردشد. سازمان ملل متحد در سال تعداد کشته‌های سال 2009 را 2400 نفر اعلام کرد، که تعداد 1400 نفر از آنها به دست طالبان و 465 تن به دست نیروهای نظامی بین اللملی کشته شده‌اند. این در حالی است که در همان سال دولت افغانستان تعداد کشته شدگان را 2100 تن و و تعداد زخمی‌ها را 3700 تن اعلام کرد. در حال حاضر آمار دقیقی از تعداد کل کشته شده ها از آغاز این جنک در سال 2001 تا به حال در دست نیست، اما طبق مطالعات پروفسور مارک هرولدکه در روزنامه گاردین منتشر شد، فقط در سه ماه اول جنگ بیش از 4000 تن کشته شده‌اند. تنها در سال 2009 بمب‌های دست ساز و مین‌های کنارجاده‌ای 1054 نفر قربانی گرفته‌است.

سهیلا صمیم