خشم غربی ها از آزادی غوطه شرقی دمشق

نیروهای سوری در حالی که آخرین مواضع تروریست ها را در غوطه شرقی دمشق پاکسازی کردند کشورهای غربی به بهانه استفاده ارتش سوریه از سلاح های شیمیایی دمشق را تهدید به حمله نظامی کردند.

سوریه در روزهای گذشته به مهمترین خبر در حوزه بین الملل تبدیل شده است. علت این مسئله نیز به روند تحولات میدانی این کشور برمی گردد. در واقع نیروهای سوری در حالی که آخرین مواضع تروریست ها را در غوطه شرقی دمشق پاکسازی کردند کشورهای غربی به بهانه استفاده ارتش سوریه از سلاح های شیمیایی دمشق را تهدید به حمله نظامی کرده بودند. این مسئله نشان دهنده اهمیت نبرد غوطه شرقی دمشق است. اما با وجود تمام این تهدیدات سرانجام روز پنج شنبه غوطه شرقی به صورت کامل آزاد شد و تهدیدهای ترامپ مبنی بر حمله به سوریه نتوانست مانع از این پیروزی شود.

روند آزادسازی غوطه شرقی
بنابر اعلام وزارت دفاع روسیه، نیروهای دولتی سوریه با تسلط بر شهر دوما، کنترل کامل غوطه شرقی دمشق را در دست گرفتند. دوما آخرین شهر در غوطه شرقی دمشق بود که در کنترل معارضان مسلح و تروریست‌های جیش‌الاسلام قرار داشت. مرکز نظارت بر آتش‌بس نیروهای ارتش روسیه مستقر در پایگاه حمیمیم لاذقیه هم اعلام کرد: نیروهای دژبانی ارتش روسیه وارد شهر دوما شدند. ناظران این اعلام روس‌ها را به منزله پایان خروج تروریست‌های جیش الاسلام از شهر دوما و انتقال آن ها به شهر جرابلس در شمال سوریه تلقی کردند. نیروهای روس ابتدا بر روند اجرا و رعایت قانون در این شهر آزاد شده نظارت خواهند داشت و سپس آن را به دولت قانونی سوریه تحویل می‌دهند.

شهر دوما بزرگترین شهر منطقه غوطه شرقی دمشق به شمار می رود که تحت اشغال تروریست های «جیش الاسلام» وابسته به عربستان سعودی قرار داشت. مسئولان سوریه و روسیه اخیرا به توافقی با عناصر جیش الاسلام دست یافتند که بر اساس آن، همه افراد در بند تروریست ها باید آزاد می شدند و پس از آن عناصر جیش الاسلام از دوما به منطقه «جرابلس» در استان حلب انتقال می یافتند. ستاد کل نیروهای مسلح روسیه هم در بیانیه‌ای اعلام کرد با خروج بیش از 165000 نفر از دوما، روند تخلیه این شهر از تروریست‌ها و خانواده‌هایشان تقریبا تکمیل شده است.

اهمیت غوطه شرقی
غوطه شرقی، منطقه ای در نزدیکی دمشق، پایتخت سوریه است و حضور در آن به گروه های معارض این امکان را می دهد که سناریوی اشغال پایتخت و کاخ ریاست جمهوری را زنده نگه دارند. حملات متعددی به خصوص در سال 2012، از غوطه شرقی به سوی دمشق انجام گرفت که البته با واکنش فوری و قاطع ارتش سوریه، به کلی خاموش شدند. در سال 2013 و پس از فتح ارتفاعات القلمون به دست حزب الله، تروریست های غوطه شریان تسلیحاتی اصلی خود را از دست دادند و به مرور، تنها توانستند مواضع خود را حفظ کنند.

از این نقطه، سناریوی تسخیر پایتخت برای مسلحین بسیار سخت شد، اما حملات آن ها به دمشق ادامه داشت. در یک مورد، تروریست های غوطه با حفر تونل، به محله خالدیه رسیدند و چندین تن از شهروندان طرفدار بشار اسد را شبانه سر بریدند. در همین حال، هرگاه دمشق به سوی مواضع تروریست های همپیمان با گروه های حاضر در غوطه پیش می رفت، با حملات خمپاره ای مواجه می شد. در واقع، حملات خمپاره ای از غوطه به دمشق، اهرم بازدارنده کارآمدی علیه هرگونه عملیات ارتش سوریه در مواضع تروریست های جبهه النصره، جیش الاسلام و ارتش آزاد در هر نقطه از سوریه شده بود. بنابراین، فتح غوطه شرقی، حتی بیش از فتح حلب، زمینه ساز پیشروی ارتش سوریه در نواحی جنوبی و شمال غربی تحت کنترل مسلحین خواهد شد.[1]

در 7 سال گذشته غوطه شرقی در حومه شرقی دمشق به عنوان یکی از مراکز اصلی ایجاد بحران برای دمشق مطرح بوده است. در این مدت ارتش سوریه به صورت متناوب با گروه های تروریستی ساکن در غوطه شرقی مبارزه کرده است. اما از اوایل بهمن ماه - پس از آنکه تروریست ها، دمشق را مورد حملات خمپاره ای خود قرار دادند- ارتش سوریه، تروریست ها را در غوطه شرقی مورد حملات جدی و منظم خود قرار داد. در واقع ارتش سوریه پس از تثبیت پیروزی ها در شرق ادلب نیروهای خود را متوجه غوطه شرقی کرده و سرتیب سهیل حسن (معروف به نمر) از طرف روس ها مامور شد تا نیروهای خود را از شرق ادلب به غوطه شرقی دمشق منتقل کند. این اقدام روس ها در واقع تلاشی برای تامین امنیت پایتخت بود.

پس از تشدید عملیات های ارتش سوریه و روسیه علیه تروریست ها در غوطه شرقی تبلیغات رسانه ای زیادی علیه ارتش سوریه ایجاد شد که هدف از آن محکوم کردن حملات ارتش سوریه و همچنین مظلوم نمایی از کشته شدن تروریست ها در غوطه شرقی بود. سرانجام نیز شورای امنیت سازمان ملل چند جلسه در این مورد برگزار کرد و در نهایت با آتش بس 30 روزه در غوطه شرقی موافقت نمود. اما در کل کشورهای غربی با تمسک به ابزار سلاح های شیمیایی تلاش زیادی کردند که تروریست ها در غوطه شرقی به صورت کامل شکست نخورند که این امر محقق نشد.

گروه های تروریستی فعال در غوطه شرقی
در غوطه شرقی دمشق سه گروه تروریستی در سال های گذشته تهدیدات زیادی را متوجه پایتخت سوریه کردند. اولین گروه جیش الاسلام بود. این گروه تحت حمایت کامل عربستان قرار دارد و بنا بر برخی برآوردهای سازمان های اطلاعاتی، تعداد نیروهای جیش الاسلام نزدیک به 20 هزار نفر است که آن را قادر ساخته بود نقش اصلی در غوطه را ایفا کند. زهران علوش، فرمانده اول جیش الاسلام کمی پس از ورود روسیه به جنگ، کشته شد و اکنون برادر او، محمد، فرماندهی را بر عهده گرفته است. این سازمان از سوی محافل دولتی غربی و عربی هرگز به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته نشده، ولی شواهد زیادی دال بر این وجود دارد که هویت این گروه آغشته به وهابیت خشونت گراست.

برای اثبات این مدعا شواهد بسیاری وجود دارد؛ این شواهد تنها محدود به سر بریدن و مثله کردن اجساد نیست بلکه شامل اسیر وشکنجه کردن زنان و کودکان خانواده های طرفدار حکومت نیز می شود. در یک اقدام بی سابقه، علوش راسا دستور داده بود تا برای جلوگیری از حمله هوایی ارتش، زنان و کودکان خانواده های طرفدار بشار در قفس هایی، بر روی بام بعضی خانه ها که احتمالا مقر نظامی جیش الاسلام بوده، قرار داده شوند.[2]

دومین گروه فعال در غوطه شرقی جبهه النصره بود. وابستگی این گروه به القاعده باعث شده هیچ یک از محافل غربی و عربی جهت تطهیر آن نکوشند و همگی آن را در لیست تروریسم خود قرار دهند. این گروه طی عملیات های خود تلاشی گسترده داشت تا مناطق نفوذ خود را گسترش دهد ولی چندان به موفقیت دست نیافت.

گروه سوم فیلق الرحمن بود که این گروه وابسته به ارتش آزاد است و فعالیت های زیادی در غوطه شرقی داشت. لازم به یادآوری است که 47 شهروند ایرانی که در اوایل بحران به دست تروریست ها اسیر شدند، توسط عوامل فیلق الرحمن ربوده شده بودند.

پیامدهای آزادسازی غوطه شرقی
به دلیل اهمیت نبرد غوطه شرقی دونالد ترامپ رئیس جمهورآمریکا برای بازداشتن نیروهای سوریه از پیروزی در این منطقه تهدید نظامی سوریه را نیز مطرح کرد و حتی ناوهای این کشور به نزدیک طرطوس نیز رسیدند و سرانجام با حمله ای محدود و بی حاصل تهدید خود را عملی کرد. تسلط تروریست‌های غوطه شرقی بر مسیر دمشق به التنف (گذرگاه مرزی که در حال حاضر در اختیار نیروهای آمریکایی قرار دارد) کار دولت سوریه برای تسلط بر بخش‌های جنوبی سوریه را دشوار کرده بود. به همین جهت با آزادی کامل غوطه شرقی مناطق جنوبی سوریه اکنون به زمان آزادی و پاکسازی کامل نزدیک خواهند شد.

علاوه بر این غوطه شرقی به نوعی جای پای کشورهای مختلف مثل عربستان، قطر، ترکیه و آمریکا و آخرین اهرم فشار مستقیم بر دمشق بود. گروه‌های جیش الاسلام، جبهة النصره، فیلق الرحمن و احرار الشام از جمله گروه‌هایی بودند که در غوطه شرقی حضور داشتند. پیروزی ارتش سوریه در این منطقه در درجه اول تمام برآوردهای این کشورها را با بن بست مواجه کرد و در درجه دوم امنیت پایتخت سوریه تامین شد.

خبرگزاری اسپوتنیک پیش از آزادسازی غوطه شرقی در گزارشی نوشت: موقعیت نظامی غوطه شرقی و کوتاهی دست آمریکا و دیگر پشتیبانان تروریست‌ها از کمک مستقیم مؤثر به آن ها باعث شده است تا برای مقابله با عملیات نظامی محور مقاومت در غوطه شرقی، اقدام به عملیات پیش دستانه جنگ نرم علیه دولت قانونی سوریه در دستور کار قرار گیرد. متهم کردن سوریه به آماده شدن برای حمله شیمیایی که این روزها در صدر تبلیغات رسانه‌های غربی قرار دارد، گام نخست این عملیات به‌اصطلاح بازدارنده است. جالب است که هفته گذشته شاهد تهدید مستقیم رئیس‌جمهور آمریکا به حمله نظامی به سوریه به بهانه پیشگیری از حمله شیمیایی ارتش سوریه بودیم![3]

نتیجه
در کل باید تاکید کرد که اکنون امنیت پایتخت سوریه تامین شده است و این مسئله به معنای آن است که تمرکز ارتش سوریه به دیگر مناطق باقیمانده معطوف خواهد شد. اقدامات دونالد ترامپ در روزهای دیگر که از طریق توییتر بارها سوریه را به حمله نظامی تهدید کرد و حال نیز با حمله احمقانه نظامی نتوانست مانع از پاکسازی آخرین مواضع تروریست ها در غوطه شرقی شود. بنابراین بحران سوریه یک گام بلند دیگر به پایان نزدیک شد.

پی نوشت:
[1] http://rahbordemoaser.ir/fa/news/231/%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%BA%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA
[2] http://rahbordemoaser.ir/fa/news/231/%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%BA%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA
[3] http://parstoday.com/fa/middle_east-i121545