• پنج شنبه, 09 حمل 1403
    خبرگزاری افغان ایرکا

کنفرانس صلح جده امیدی واهی برای تحقق صلح افغانستان

کنفرانس صلح جده امیدی واهی برای تحقق صلح افغانستان

بعد از آنکه کنفرانس صلح افغانستان اوایل ماه جاری در ابوظبی به مدیریت آمریکا و امارت متحده عربی به نتیجه مطلوبی نرسید، سازمان دهندگان آن تصمیم گرفتند نشست مشابهی را در جده برگزار کنند تا سرپوشی بر شکست تلاش های آنها باشد.

 کنفرانس سه روز صلح افغانستان در ابوظبی در حالی به کار خود پایان داد که هیچ نتیجه ملموس و مطلوبی برای دولت افغانستان در پی نداشت، چرا که گروه تروریستی طالبان به هیچ وجه حاضر نشد در آن شهر با نمایندگان دولت وحدت ملی در باره صلح کشور گفت وگو کند.

به همین دلیل هم بود که رئیس جمهور اشرف غنی، رسیدن صلح را یک فرآیند پیچیده خواند و گفت که این پیچیدگی به راحتی در نشست ابوظبی هویدا بود.

وی هنگام معرفی دو وزیر جدید دفاع و داخله برای شدت بخشیدن به مبارزه با طالبان، در عین حال گفت: حملات تروریستی هر روزه در افغانستان نشان می دهد که دشمن داخلی (طالبان) هیچ ارزشی نه تنها برای انسانیت، بلکه برای اسلامیت هم قائل نیست، با این وجود با توجه به پیچیدگی صلح و راه دشوار تحقق آن در کشور، دولت همچنان برای رسیدن به هدف تلاش خواهد کرد.

درست بعد از این شکست بود که علی شمخانی، رئیس شورای امنیت ملی ایران با سفر به کابل گفت وگوهای سازنده ای را با نمایندگان طالبان و دولت وحدت ملی برای نیل به صلح واقعی در کشور برقرار کرد که در رسانه های بین المللی نیز بازتاب گسترده داشت.

شکست در ابوظبی و موفقیت دیپلماسی ایرانی موجب شد تا برگزار کنندگان کنفرانس ابوظبی به تکاپو بیافتند تا به فکر چاره دیگری بیافتند و بار دیگر برگزاری نشست جده را طراحی کنند.

کنفرانس ابوظبی با حضور گروه طالبان، نمایندگان آمریکا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و پاکستان و بدون حضور ایران، روسیه، چین و یا هند برگزار شد و گفته می شود که کنفرانس جده هم قرار است بار دیگر با همان ترکیب برگزار شود.

احتمالا در همین راستا بود که ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی چند روز پیش در یک تماس تلفنی با رئیس جمهور غنی، با وی در باره روند جدید مذاکرات و احتمالا نشست جده گفت‌وگو کرد.

آنچه مسلم است دولت فعلی که چند ماهی بیشتر به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کشور باقی نمانده است تمایل زیادی دارد تا با شرکت در هر کنفرانس صلحی شرایط را برای موفقیت خود در آن انتخابات فراهم آورد.

به همین منظور، دولت اعلام کرد که قصد دارد یک هیات را به جده عربستان سعودی بفرستد، جایی که قرار است هیات های آمریکایی و طالبان در مورد صلح در افغانستان با یکدیگر مذاکره کنند.

قابل ذکر اینکه، فریدون خازون، سخنگوی عبدالله عبدالله رئیس اجرایی حکومت گفت: هر وقت نیاز باشد، ما هیات مان را خواهیم فرستاد و قصدمان را ابراز خواهیم کرد.

پس با وجود اینکه طالبان در ابوظبی حاضر نشد در مذاکره با هیات های نمایندگان حکومت وحدت ملی شرکت کند، اما کابل ملاقات جده را یک فرصت برای برقراری تماس با طالبان و پایان دادن به جنگ افغانستان قلمداد می کند.

شورای عالی صلح کشورمان نیز روز جمعه کنفرانس جده را آغازی از یک امید برای دولت ارزیابی و ابراز امیدواری کرد این کنفرانس بتواند دستاورد مطلوبی برای صلح در کشور داشته باشد.

سید احسان طاهری، سخنگوی شورای عالی صلح گفت که این شورا از هرگونه فرصتی که با هماهنگی دولت در روند گفت‌وگوهای صلح ایجاد شود و این فرصت‌ها منجر به صلح شود، حمایت و پشتیبانی می‌کند.

طاهری تأکید کرد، در نشست جده، کشورهای تأثیرگذار در روند صلح افغانستان بتوانند با حضور خود در روند صلح افغانستان مؤثر واقع شوند.

عطا رحمان سلیم، یکی از اعضای این شورای دولتی نیز در گفت وگو با «افغانستان تایمز» گفت: از آنجایی که گروه طالبان متعهد شده است در باره برخی مسائل حل نشده با دولت در کنفرانس جده مذاکره کند، امیدوارم نشست جده بتواند نقطه امیدی برای صلحی پایدار در افغانستان باشد.

با این وجود حتی برخی از نمایندگان مجلس نمایندگان کشور نیز ابراز امیدواری کردند چنانچه دولت بتواند موضوع صلح را به خوبی مدیریت کرده و مذاکره کنندگان قویی به جده بفرستد، به زودی بتوانند شاهد صلح در کشور باشند.

سید علی کاظمی، یکی از این نمایندگان به روزنامه افغانستان تایمز گفته بود: این وظیفه دولت است تا مدیریت اصلی کنفرانس جده را به عهده بگیرد و شرایط تحقق صلح را با حضور احزاب سیاسی و جامعه مدنی برای یک توافق ملی بر اساس استانداردها محقق سازد.

در هر حال، اگرچه دولت وحدت ملی و برگزار کنندگان نشست جده همچنان امیدوارند بتواند به نتیجه مطلوب خود از این نشست دست یابند، اما گروه طالبان به عنوان یک طرف اصلی این صلح تاکنون در رابطه با مذاکرات جده اظهارنظر مشخصی نکرد و حتی پیش بینی کرد که این بار نیز با نمایندگان دولت دیدار نخواهد کرد.

اگرچه مسئولان شورای عالی صلح کشور ابراز امیدواری کردند نشست جده بتواند حامیان طالبان را زیر فشار قرار دهد تا از اخلال‌گری در گفت‌وگوهای صلح جلوگیری شود، اما سخنگوی طالبان گفته است که دیداری با نمایندگان دولت نخواهد داشت.

ذبیح‌الله مجاهد یکی از سخنگویان طالبان، در واکنش به گزارش‌های منتشر شده در خصوص توافق بر سر دیدار نمایندگان این گروه و نمایندگان دولت، این گزارش‌ها را نادرست و شایعه خواند.

البته این گروه تروریستی یکبار دیگر در ماه سرطان امسال با انتشار اعلامیه ای در پایگاه خود «الاماره»، نشست دیگری که همان ایام با حضور علمای اسلامی افغانستان در جده برای صلح برگزار شده بود را محکوم و آن را اقدامی علیه جهاد در افغانستان اعلام کرده بود.

روزنامه «نِیشِن» پاکستان نیز اخیراً از قول مقام‌های ارشد این کشور نوشته‌است که اسلام‌آباد حکومت افغانستان و گروه طالبان را متقاعد کرده که با هم بنشینند و در آینده نزدیک روی شرایط شان برای رسیدن به صلح به گونهٔ مستقیم رایزنی کنند.

با این وجود هنوز معلوم نیست رفتار طالبان و یا یا دولت در این کنفرانس چگونه و چه باشد و آیا متولیان برگزاری این نشست واقعا می توانند با نادیده گرفتن همسایگان اصلی افغانستان در این فرآیند، صلح واقعی را به کشور بحران زده که البته خود موجب و موجد این بحران هستند، باز گردانند.

کارشناسان و آگاهان سیاسی بر این باورند، خطر تروریست های داعش در افغانستان بسیار جدی تر از اظهارات مقامات امریکایی و افغانستان و حتی طالبان درباره این روند صلح می باشد.

اگر بخواهیم از منظر دیگر به روند صلح کشور بنگریم باید گفت که امروزه بخش قابل توجهی از تروریست های داعش در افغانستان که خود بخشی از نیروهای ناراضی طالبان را نیز شامل می شوند، به این روند صلح رضایت نخواهند داد.

برخی گزارشات حاکی است که اگرچه صلح طالبان با دولت شاید به دشواری های فراوان محقق شود و هنوز تردیدها در این باره زیاد است، اما نباید فراموش کرد که بسیاری از هواداران داعش در طالبان هستند که بی تردید بعد از این مهم به گروه مستقل داعش می پیوندند و در واقع جنگ جنگ افغانستان را وارد مرحله جدیدی خواهند کرد.

در این صورت مقابله با تروریست های داعش که خود بحشی از طالبان هستند نیز بسیار دشوار تر از جنگ با طالبان خواهد بود.

اگرچه برگزار کنندگان نشست های صلح در ابوظبی و جده شاید بتوانند یک صلح نیم بند را بین طالبان و دولت برقرار کنند، اما صلح با گروه تازه قدرت گرفته داعش که خود از دست پروردگان دستگاه های اطلاعاتی آمریکا و عربستان هستند چندان آسان نخواهد بود.

چون آمریکا، عربستان و امارات متحده عربی خود از عوامل اصلی انتقال نیروهای شکست خورده داعش در عراق و سوریه به افغانستان هستند و حتی از همین نیروها برای جنگ در قالب نیروهای ائتلافی به سرگردگی عربستان علیه مردم مظلوم یمن استفاده می کنند.

پس چگونه است که رهبران عربستان با برگزاری کنفرانس در جده، به دنبال صلح واقعی در افغانستان هستند. آیا نه این است که برای صلح در کشور باید حمایت خود را از دیگر گروه های تروریستی نیز قطع کنند، در غیر این صورت اقدامات عربستان و آمریکا برای صلح در افغانستان در نهایتا موجب تقویت بیشتر داعش در کشور خواهد شد.

پس همانگونه که تلاش های آمریکا، عربستان و امارات متحده عربی در ابوظبی بی حاصل بود، آنها در جده هم نخواهند توانست صلح واقعی برای ملت افغانستان به ارمغان آورند و در این میان باید گفت که امید دولت افغانستان به این مذاکرات نیز عبث است.

◘ تهیه کننده: علی نصیری

  پربازدید ترین