تحقیر «زن» در تبلیغات جنسی؛ استفاده ابزاری از زن!

انسان اشرف مخلوقات است، تمام دنیا در اختیار او است، اما این واقعیت، در جهان غرب تغییر کرده است. زنان، بزرگترین قربانیان این تغییر و تحول شیطانی هستند، زنان، در آن کشورها، تبدیل به وسیله‌ای شده‌اند که کمپانی‌ها، ثروتمندان و... برای رسیدن به اهداف شومشان از آنها، استفاده می‌کنند؛ از جمله اهداف شومِ کشورهای غربی، تبلیغ کالاها توسط زنان آرایش کرده است. متاسفانه این فرهنگ غلط، به داخل کشور ما نیز، نفوذ کرده و صدا و سیما، برای تبلیغ برخی از کالاها، از زنان و زیبایی آنان استفاده می‌کند، این گونه تبلیغات، با مقام و منزلت زن، در تضاد می‌باشد.

جایگاه زنان از منظر دین مبین اسلام
زن، در دین مبین اسلام، از جایگاه خاصی برخوردار است، در کرامت و بزرگی و ارزش نهادنِ به زنان، تعابیر بسیار عجیبی به کار رفته است، تا جایی که نشانه انسان کریم را، در کرامت و عزت بخشیدن، به زنان معرفی کرده‌اند. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم) در حدیثی می‌فرماید:
«بهترین شما، بهترین شما با خانواده است و من بهترین شما، با خانواده هستم. جز کریمان زنان را تکریم نکنند و جز انسان‌های پست، زنان را تحقیر ننمایند.» [1]

در جای دیگری، تکریم به زنان و محبت و احترام به آنها، از صفات پیامبران شمرده شده است، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم) می‌فرماید:
«ما خاندان، به هفت خصلت اختصاص یافتیم که پیشینیان آن را نداشتند و پس از ما نیز، نخواهند داشت. خوش منظری، رساگویی، گشاده رویی، شجاعت، بردباری، دانش، علاقه‌مندی به زنان.» [2]

در حدیث دیگری، زنان را به گل تشبیه کرده‌اند که باید با او با ظرافت رفتار کرد و کارهای ظریف را به او واگذار نمود و از واگذاری کارهایی که با روح لطیف، و جسم ظریف، و جایگاه شریف او، در تضاد است پرهیز نمود. امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«کارى که در توان زن نیست به او نسپار؛ زیرا او چون گُلى است (ظریف و آسیب پذیر) نه قهرمان و کار فرما.» [3]

بهشت که بهترین وعده الهی، برای پرهیزکاران است، زیر پای زنانی است که به مقام مادری رسیده و تربیت فرزند را بر عهده دارند و این نشان از جایگاه والای آنها می‌باشد، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم) می‌فرماید:
«زیربنای بهشت، گام‌های مادران است.» [4]

استفاده ابزاری از زنان، بر خلاف قرآن کریم است
با توجه به این همه تعابیرِ زیبا و تکان دهنده، متاسفانه جامعه غرب، امروزه زنان را، تبدیل به وسیله‌ای برای تبلیغ کالاها، حمل مواد مخدر، کالاهای قاچاق، شهوت رانی و تجاوز جنسی و... کرده است که این فرهنگ غلط، در برخی از عرصه‌ها، به جامعه اسلامی ما نیز نفوذ کرده است و بسیاری از کالاها توسط زنان تبلیغ می‌شود که برخی از آن تبلیغات، به صورت تیزرهای تبلیغی و به صورت زنده از صدا و سیما پخش می‌شوند. برخی دیگر به صورت تصویر برداری از زنان و چسباندن آن در کنار تبلیغ یا کالای مورد نظر و... است.

زیبایی زن، گنج با ارزشی است که باید در اختیار شوهر و محارمش قرار بگیرد، اما متاسفانه امروزه، این گنج با ارزش که بخشی از سرمایه زن را تشکیل می‌دهد، با قیمت کم و شاید رایگان، در اختیار شرکت‌ها، صنایع و... برای تبلیغ کالاهایشان قرار گرفته است، در حالی که این زیبایی به حکم صریح قرآن کریم، باید در پشت پرده حجاب و عفاف واقع شود، تا قدر و منزلت زن‌ها، محفوظ بماند. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِکَ أَدْنى‏ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً [احزاب/59] اى پیامبر، به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب‌ها [روسرى‏هاى بلند] خود را بر خویش فرو افکنند، این کار براى اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند، بهتر است (و اگر تا کنون خطا و کوتاهى از آنها سر زده، توبه کنند) خداوند همواره آمرزنده رحیم است.»

رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله وسلم) نیز در حدیثی زیبایی زن را، فقط مخصوص شوهر دانسته است، نه برای تبلیغ کالا و می‌فرماید:
«مى‏‌خواهید بهترین زنان را معرفى کنم؟ گفتند آرى یا رسول اللَّه. فرمود: بهترین زنان آنست که... برای شوهرش زیبائیهاى خود را اظهار کند و نسبت به دیگران (از مردان) مستور و خوددار باشد. (برای شوهرش آرایش و خودنمایی کند، اما خود را از نامحرمان بپوشاند)» [5]

عاقبت استفاده ابزاری از زنان
عاقبت استفاده ابزاری از زنان، علاوه بر کاهش جایگاه اجتماعی آنان، از بین رفتن حجاب را نیز، به همراه دارد، چون در تبلیغات حاضر، چادر، جایگاهش را از دست داده است، و زنان مانتویی، به تبلیغ کالا روی آورده‌اند، در گام بعدی روسری‌ها، نیز عقب‌تر کشیده می‌شود، به مرور زمان، مانتوها نیز کوتاهتر می‌شوند و... خلاصه، کار به جایی می‌رسد که زن ایرانی، در تبلیغات همانند زن غربی می‌شود که بدون هیچگونه حجابی، زمینه پوسترها، تیزرها و... می‌گردد که صرف نمایش دادن ناموس به دیگران، مورد نهی و نکوهش است،. امام علی (علیه‌السلام) خطاب به اهل عراق می‌فرماید:
«ای مردم عراق؛ خبر یافتم که زنان شما در راه‌ها پهلو به پهلوی مردان میزنند آیا شرم نمیکنید؟ آیا شما (مردان) حیا نمى‏‌کنید و غیرت نمى‌‏ورزید، زنانتان به بازارها رفته و مزاحم بیماردلان میگردند.» [6]

از این آسیب‌ها گذشته، آسیب مهم‌تر این است که این گونه پوشش‌ها، آرایش‌ها، فضای زندگی و... تبدل به الگو می‌شوند و زنان جامعه، در صدد آرایش یا پوششی، همانند زن مبلغ کالا هستند و یا در صدد تبدیل آشپزخانه خود، اتاق خواب بچه، و... همانند آنچه در تبلیغات می‌بینند، می‌شوند؛ چرا که  تبلیغات، بستری مناسب و مؤثر برای ترویج یک نوع سبک زندگی خاص، به شمار می‌رود. زیرا این ابزار بصری، به راحتی می‌توانند سبکی از رفتار، تفکر، روابط انسانی، تغذیه و پوشش را، در سطح جامعه رواج دهند.

نتیجه
با توجه به مطالبی که ذکر شد، مقام و منزلت زن و رویکرد توهین آمیز جامعه غرب و غرب زدگان جامعه ما به آنها، به خوبی روشن گردید، امید است تمام زنانی که به نحوی مورد تبلیغ قرار گرفته‌اند و کالای کم ارزش و حتی با ارزش، توسط آنان تبلیغ می‌شود، قدر و منزلت خود را درک کنند و از این مسیر اشتباه برگردند و مردانی که حاضر می‌شوند زنان‌شان در مقابل میلیون‌ها نفر، ظاهر شده و کالایی را تبلیغ نماید و یا تصویر او بر روی کالا یا روی تابلوهای داخل خیابان‌ها جاده‌ها، نصب شود، با غیرتی بیشتر، ناموس خود را دریابند و در مقابل پولی ناچیز آنان را، نفروشند و حکومت نیز، در مقابل این گونه رویکردها، حساس باشد و کارهایی که با عزت و کرامت زن، در تضاد است را، جلوگیری کند.

پی نوشت‌ها:
[1]. «خیرُکم خیرُکم لأهله، و أنا خیرُکم لأهلی. ما أکرم النساءَ إلاّ کریمٌ، و لا أهانهنّ إلا لئیمٌ.» مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 68، ص 387.

[2]. «اُعطینا أهلَ البیت سبعةٌ لم یُعطَهُنّ أحدٌ قبلنا، و لا یُعطاها أحدٌ بعدنا: الصباحةَ، و الفصاحةَ و السماحةَ، و الشجاعةَ، و الحلمَ، و العلمَ، و المحبّةَ من النساء» همان، ج 26، ص 265.

[3]. «وَ لا تُمَلِّکِ المَرأَةَ أَمرَها ما جاوَزَ نَفسَها فَإِنَّ المَرأَةَ رَیحانَةٌ و َلَیسَت بِقَهرَمانَةٍ...» همان، ج 74، ص 235.

[4]. «الجنة بناؤها اقدام الامهات.» ابوالقاسم، نهج الفصاحه، چاپ چهارم، انتشارت دنیای دانش، تهران، 1382ش، ص 434.

[5]. «أَ لَا أُخْبِرُکُمْ بِخَیْرِ نِسَائِکُمْ قَالُوا بَلَى قَالَ إِنَّ خَیْرَ نِسَائِکُمُ ... الْمُتَبَرِّجَةُ مَعَ زَوْجِهَا الْحَصَانُ عَنْ غَیْرِهِ» طبرسی، شیخ حسن، مکارم اخلاق، چاپ چهارم، انتشارات شریف رضی، قم، 1370ش، ص 200.

[6]. «یَا أَهْلَ الْعِرَاقِ نُبِّئْتُ أَنَّ نِسَاءَکُمْ یُدَافِعْنَ الرِّجَالَ فِی الطَّرِیقِ أَ مَا تَسْتَحْیُون‏ أَمَا تَسْتَحْیُونَ وَ لَا تَغَارُونَ نِسَاءَکُمْ یَخْرُجْنَ إِلَى الْأَسْوَاقِ وَ یُزَاحِمْنَ الْعُلُوج‏» شیخ طبرسی، فضل بن حسن حفید، مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، چاپ دوم، انتشارات حیدریه، نجف، 1385ق، ص 238.