متن کامل سخنرانی سرور دانش معاون دوم رئیس جمهور در گردهمایی قوم سادات در ارگ ریاست جمهوری

﴿بسم الله الرحمن الرحیم﴾
جلالت مآب رئیس جمهور، مشاورین مقام عالی ریاست جمهوری، بزرگان قوم سادات، علما، استادان، جوانان، حضار گرامی! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته.
در ابتدا از جلالت مآب رئیس جمهور تشکر می کنم که فرصت دادند جمعی از بزرگان، علما و جوانان قوم شریف سادات در این مجلس حضور یابند و در مورد مسایل مختلف کشور و مخصوصا در باره مشکلات و مطالبات سادات افغانستان نظریات و پیشنهادات خود را ارائه کنند.

من با اغتنام از فرصت لازم می دانم پنج نکته را به صورت بسیار فشرده و کوتاه مطرح کنم:
نکته اول- سادات از اخلاف پیامبر و از سلاله فاطمه زهرا دخت گرامی پیامبر اسلام و از نسل اهل بیت پیامبر هستند و مورد احترام همه مردم افغانستان می باشند. ما هم در سطح حکومت و هم در سطح مردم و جامعه خود، به سادات احترام خاص داریم و به نقش تاریخی مهم و جایگاه سادات در میان مردم واقف هستیم. سادات در افغانستان در طول چهارده قرن خدمات بزرگی برای کشور انجام داده و از میان آنان شخصیت های بزرگ سیاسی و علمی برخاسته اند که هر کدام مایه افتخار و مباهات همه ما است. از میان ده ها شخصیت نامدار در میان سادات بر خود لازم می دانم که از دو شخصیت بزرگ نام ببرم. یکی سید جمال الدین افغانی از اسعد آباد کنر که نه تنها در افغانستان که در سطح جهان اسلام و بلکه در سطح بین المللی یک چهره شناخته شده است و از بیدارگران جهان اسلام و از بنیانگذاران نهضت نوگرایی اسلامی به شمار می رود و دوم علامه سید اسماعیل بلخی است که شخصیت مبارز، سیاستمدار، خطیب توانا و بنیانگذار ادبیات انقلابی و شاعر نامدار وطن ما است؛ شخصیتی که در قیام معروف خود در دوره سلطنت ظاهرشاه به زندان افتاد و حدود 14 سال را در زندان دهمزنگ سپری کرد. غیر از این دو، ده ها تن از شخصیت های برجسته سادات ما هستند که در میان اهل تشیع و تسنن افغانستان مورد احترام بوده و از افتخارات تاریخ و فرهنگ افغانستان محسوب می شوند.

نکته دوم- ما همگی خوشبختانه منسوب به دین و فرهنگی هستیم که از نگاه اجتماعی و ارزش های انسانی در دنیا پیشرو بوده است. دین مقدس اسلام قبل از پیوند های خونی، نژادی، جنسیتی، زبانی و اجتماعی، به ارزش های فردی انسان ها تأکید دارد. ارزش های نوین امروزی نیز بر کرامت ذاتی، حقوق بشری و حقوق شهروندی و عدالت فردی و فضیلت فردی تأکید دارد نه بر تعلقات جانبی او.

در قرآن شریف در داستان حضرت ابراهیم آمده است: «و اذ ابتلی ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما قال و من ذریتی قال لاینال عهدی الظالمین». بقره/124
در این آیه شریفه ملاک امامت و رهبری، ارزش های الهی و انسانی و کامیابی یک شخص در آزمایش ها دانسته شده. اما به کسی که سمتگر باشد هرچند از دودمان و ذریه حضرت ابراهیم هم باشد، عهده امامت تعلق نمی گیرد.

در آیه دیگر گفته شده است: یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا و قبایل لتعارفوا ان اکرمکم عند الله اتقاکم...
در این آیه شریفه نیز ملاک امتیاز و فضیلت افراد، تقوا دانسته شده و نه تعلق به نژادها و اقوام خاص.

اما با همه این ها اصل وجود اقوام، نژادها و زبان ها یک حالت طبیعی و نشان دهنده تنوع وزیبایی در خلقت خداوند است و از آیات او شمرده می شود. در آیه شریفه دیگر گفته شده است که: «و من آیاته اختلاف السنتکم و الوانکم». در این آیه به صراحت، تنوع فیزیکی و فرهنگی انسان ها پذیرفته شده و تفاوت های رنگ و لسان از آیات خداوند دانسته شده است.

نکته سوم- خوشبختانه در قانون اساسی افغانستان نیز همه اقوام تشکیل دهنده ملت افغانستان معرفی شده است. ماده چهارم قانون اساسی می گوید:
«حاکمیت ملی در افغانستان به ملت تعلق دارد که به طور مستقیم یا توسط نمایندگان خود آن را اعمال می‌کند. ملت افغانستان عبارت است از تمام افرادی که تابعیت افغانستان را دارا باشند. ملت افغانستان متشکل از اقوام پشتون، تاجک،‌ هزاره، ازبک، ترکمن،‌ بلوچ،‌ پشه¬یی، نورستانی، ایماق، عرب، قرغیز، قزلباش، گوجر، براهوی و سایر اقوام می‌باشد. بر هر فرد از افراد ملت افغانستان کلمه افغان اطلاق می‌شود. هیچ فرد از افراد ملت از تابعیت افغانستان محروم نمی‌گردد. امور مربوط به تابعیت و پناهندگی توسط قانون تنظیم می‌گردد».

به این ترتیب ملت افغانستان عبارت است از همه اقوام کشور و همه خرده هویت های ما در حقیقت همان هویت کلان ملی ما را تشکیل می دهند. ما باید به همه خرده هویت ها احترام قایل باشیم. اما این احترام به خرده هویت ها نباید ما را از هویت کلان ملی ما غافل بسازد. ما باید قبل از هر چیزی به هویت کلان ملی، وحدت ملی و منافع ملی خود پایبند باشیم و در جهت تحکیم آن از هیچ تلاشی دریغ نورزیم و در مقابل هر نوع آوازهای تفرقه افکنانه بایستیم و در همه فعالیت ها و برنامه های خود وحدت ملی را یک اصل بدانیم.

نکته چهارم- مردم هزاره افغانستان با سادات محترم پیوند ناگسستنی دارند. هزاره ها و سادات دارای فرهنگ و زبان و باورهای مذهبی مشترک هستند و بلکه زندگی مشترک سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و سرنوشت مشترک داشته و در هر قریه و منطقه منطقه هزاره جات شریک زندگی همدیگر هستند و پیوندهای خویشاوندی دارند و به اصطلاح عامیانه مردم، جوی شریک و زمین شریک و مال شریک هستند و به همین جهتت هر نوع صدای نفرت پراکنی و تفرقه افکنی بین قوم هزاره و سادات، صدای دشمن است و از سوی هر کسی که بلند شود باید در مقابل آن ایستاد.

در این رابطه به مناسبت این که فردا 22 حوت مصادف با سالروز شهادت شهید وحدت ملی استاد مزاری است، بجا و مناسب است که جملاتی را از ایشان در این مورد نقل کنم. استاد مزاری از کسانی است که در حرکت سیاسی خود به شهید سید اسماعیل بلخی و اندیشه های او فوق العاده احترام داشته است و در یکی از خاطراتش می گوید که اولین آموزه های سیاسی و انقلابی را از علامه بلخی آموخته است و به همین جهت در طول سال های جهاد به طور مستمر از سالگردهای شهید بلخی تجلیل می کرد و آثار و اشعار انقلابی ایشان را نشر و ترویج و تبلیغ می کرد.

در زمان حضور استاد مزاری در غرب کابل صداهای تفرقه آمیزی از سوی کسانی مطرح شده بود به نام هزاره و سید و قزلباش در داخل حزب وحدت. اما استاد مزاری به طور قاطع علیه این تبلیغات موضع گرفت و در سخنرانی خود در 5 جدی 73 گفت:
«من مخالف این نوع تبلیغات هستم، این تبلیغات، زهرآگین است که مسأله هزاره و سید و قزلباش مطرح شود. ... شما آگاه باشید و فریب نخورید... باید دقت کرد که علت این کارها چیست و چه معنی دارد؟ شما خودتان بازخواست کنید که آیا در حزب وحدت، کوچک‌ترین تبعیضی در رابطه با برادران قزلباش و سادات وجود دارد؟ اگر وجود دارد و شما دیده‌اید، تذکر بدهید. شما می‌دانید که در اسلام و مذهب شیعه، این تبعیض‌ها وجود ندارد؛ داشتن تقوا و علم و دانش مهم است. اگر روی مسئلۀ تبعیض بحث شود، از جمله 160 نفر اعضای شورای مرکزی حزب وحدت، چهل‌وچند نفر آن از برادران محترم سادات‌اند ...».

استاد مزاری همچنین می افزاید:
«ما این حرف و این قبیل تبلیغات را به نفع جامعۀ افغانستان، به نفع جامعۀ تشیع نمی‌دانیم که کسی به نام هزاره، سید، قزلباش، بلوچ و تاجیک چیزی را مطرح کند و نفاق‌اندازی کند و هرکس هم که این مسئله را دامن بزند، من یقین دارم و اعلان می‌کنم که مزدور بیگانه است؛ این موضع ما است. از نگاه تشکیلاتی شما می‌دانید که این حرف که گویا من مخالف سیدها هستم، تا چه حد راست است. فعلاً مسئول عمومی نظامی من سید است، رئیس ارکانش هم سید است؛ در دفتر، سکرترم نیز سید است».
نکته پنجم- من شخصا با پیشنهاد رسمیت یافتن هویت سادات در کنار 14 قوم دیگری که در ماده 4 قانون اساسی آمده کاملا نظر موافق داشته و دارم و این موضوع را چندین بار در سال گذشته و امسال با رئیس جمهور در میان گذاشتم. اما موانعی در میان بود که باعث شد این موضوع به تأخیر بیفتد و اکنون من هم از جناب رئیس جمهور خواهش می کنم که در این مورد حکم رسمی صادر کنند. من مطمئنم که اقوام دیگر هم هیچ گونه اعتراضی نخواهند داشت چون همه اقوام به سادات احترام خاصی قایل هستند و اگر هم اقوامی وجود دارد که آنان هم خواهان به رسمیت شناخته شدن هویت مستقل قومی خود هستند، باید تدابیری در نظر گرفته شود که در ابتدا هویت مستقل قومی آنان تثبیت شود و بعد از تثبیت هویت مستقل قومی از دید ما در حکومت هیچ منع قانونی دیگر وجود ندارد.

اما در باره سادات باید گفت که این هویت تثبیت شده است و همه اقوام به سادات احترام دارند و از این جهت هیچ منع قانونی و حقوقی وجود ندارد. امیدوارم هر چه زودتر شاهد صدور حکم جلالت مآب رئیس جمهور در این رابطه باشیم.

تل دی وی افغانستان
پاینده باد وحدت ملی مردم افغانستان
تشکر از توجه شما
السلام علیکم و رحمت الله و برکاته.