تصویب کلیات لایحه اعطای تابعیت به فرزندان زنان ایرانی و مردان خارجی با اکثریت آراء

سرانجام کلیات لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی تصویب شد.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران در جلسه علنی روز (یک‌شنبه، 22 ثور‌) کلیات لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را با 188 رأی موافق، 20 رأی مخالف و 3 رای ممتنع از مجموع 246 نماینده حاضر در مجلس تصویب کردند.
 
طرح‌های مختلفی در سال‌های گذشته در این زمینه در مجلس شورای اسلامی ایران مطرح شده ‌است، اما هیچ‌کدام به سرانجام نرسیدند. سرانجام در ‌ماه دلو سال 1397، هیئت دولت ایران لایحه‌ای را به تصویب رساند که به موجب آن فرزندانی که مادر آن‌ها ایرانی است، می‌توانند به درخواست مادر خود به تابعیت سیاسی ایران در آیند.
 
بر اساس قوانین ایران، تابعیت ایرانی از طریق مادر منتقل نمی‌شود و در صورت تصویب نهایی این لایحه، فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی به شمول مردان افغانستانی، تابعیت ایرانی خواهند گرفت. بیشتر زنان ایرانی با مردان عراقی و افغانستانی ازدواج کرده و این زنان و فرزندان‌شان در طول سال‌های گذشته با مشکلات متعددی چون مشکلات اقامتی در ایران و زندگی در کشور دوم مواجه بوده‌اند.
 
البته این لایحه برای تأیید نهایی باید به تأیید شورای نگهبان ایران برسد و پس از آن، برای توشیح به ریاست جمهوری برود.
 
در نشست امروز مجلس شورای اسلامی ایران، معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور و لعیا جنیدی، معاونت حقوقی دولت در دفاع از این لایحه صحبت کردند.
 
به گزارش ایرنا، محمود رحیمی جهان‌آبادی، نماینده تربت جام، در موافقت با این لایحه گفت که قانون فعلی که انتقال تابعیت را تنها از طریق پدر می‌داند، مربوط به سال 1313 و در دوره رضاخان تصویب شده و آن دوران را به "زمانی که زن را به عنوان یک کالا و وسیله در نظر می‌گرفتند" توصیف کرد و گفت: "بر اساس کدام منطق اعطای تابعیت یا انتقال خون از مادر به فرزند را رد و زن را از این حق محروم می کنید".
 
اما مصطفی کواکبیان، نماینده تهران در مخالفت با این طرح گفت: "اگر بدون برنامه‌ریزی و حساب و کتاب عمل کنیم، مشکلاتی خواهیم داشت، بعضی در تشریح این موضوع، مبحث شرعی بودن ازدواج زنان را مطرح می‌کنند؛ در صورتی که این موضوعی حقوقی است".
 
به دنبال این تصویب، مدیرکل بخش خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان دیده‌بان حقوق بشر با استقبال از تصویب کلیات لایحه اعطای حق شهروندی به فرزندان بانوان ایرانی‌الاصل، ابراز امیدواری کرد که دیگر کشورهای خاورمیانه نیز به زودی اقدام مشابهی انجام دهند.
 
این موفقیت به دنبال ماه‌ها تلاش فعالان جامعه مدنی و علوم اجتماعی و هم‌چنین برخی شخصیت‌ها در ایران به دست آمده است. به تازگی، 31 والی سابق ایران در نامه‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی این کشور خواستار شدند که به فرزندان زنان ایرانی و مردان خارجی، تابعیت ایرانی دهند.
 
از سوی دیگر، 170 استاد و پژوهشگر علوم اجتماعی نیز به تازگی در نامه‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران درباره‌ی ضرورت تصویب لایحه‌ی اعطای تابعیت به فرزندان مادر ایرانی تأکید کردند.