نگرانی جامعه افغانستان در مورد تبعات توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان
جامعه افغانستان و برخی شخصیت های بین المللی در مورد تبعات توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان اظهار نگرانی می کنند. به عقیده آنها صلح با طالبان با توجه به افزایش عملیات تروریستی این گروه هیچ ضمانتی برای استقرار صلح در کشور ندارد و در نهایت به ضرر مردم افغانستان است و کشور را دچار خشونت های بیشتر خواهد کرد.
دولت کابل که در ظاهر از پشتیبانی غرب برخوردار است، گفته است، توافقنامه طالبان و ایالات متحده این ضمانت را نمی دهد که طالبان پس از خروج نیروهای بینالمللی از افغانستان به وعدههای خود عمل کنند.
ریاست جمهوری در مورد توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان نگرانیهای جدی دارد. سخنگوی رئیس جمهور غنی روز چهارشنبه گذشته در صفحه تویتیر خود نوشت؛" حکومت افغانستان هم مثل مقامهای پیشین و سناتوران آمریکایی در مورد توافقنامه صلح نگرانی دارد."
9 دیپلمات و سفیر آمریکا که سالهای پیشین در امور افغانستان سمت و نقش داشته اند هفته گذشته در یک بیانیه مشترک گفتند، اگر ایالات متحده نیروهایش را پیش از رسیدن به توافق صلح واقعی با طالبان از افغانستان بیرون کند، احتمال دارد افغانستان با یک جنگ داخلی رو به رو شود.
آنها هشدار دادند که پیش نویس توافقنامه آمریکا و طالبان در باره خروج نیروهای بینالمللی اشتباه است و به «جنگ داخلی خطرناک» در افغانستان منجر خواهد شد.
یک منبع آگاه در دولت، که به دلیل حساسیت موضوع خواست، نامش عنوان نشود به یک رسانه محلی گفت، این نگرانی ها با تلاش های زلمی خلیلزاد حل شدنی نیست.
«رین کراکر» که در سال 2002 سفیر ایالات متحده در افغانستان بود، گفته است، مذاکرات بدون حضور دولت افغانستان، این پیام را به طالبان میرساند، که دیگر کار آمریکا در افغانستان تمام شده است.
جیمز کنینگام دیگر دیپلمات آمریکایی که در امور افغانستان سمت داشته هم گفته است، پیشنویس توافقنامه آمریکا و طالبان بیشتر روی خروج نیروهای بینالمللی از افغانستان متمرکز است، تا ایجاد شرایط برای صلح.
وی افزوده است، "در بدترین سناریو، خروج امریکا از افغانستان بسیار زود انجام خواهد شد و این وضعیت سرنگونی دولت و آغاز جنگ داخلی است. این یک فاجعه خواهد بود. "
جنگ داخلی ویرانگر در آغاز دهه 90 در افغانستان راه را برای رسیدن طالبان به قدرت هموار ساخته بود.
جیمز دابینس دیگر دیپلمات آمریکایی میگوید، نیروهای بینالمللی باید تا زمانی در افغانستان بمانند، که توافقنامه صلح میان حکومت افغانستان و طالبان نه تنها حاصل، بلکه اجرا شود.
کراکر گفته است، آمریکا سرمایه زیادی در افغانستان نمیپردازد، حدود سه درصد بودجه نظامی سالانه خود را در افغانستان هزینه میکند. به گفته او، در عوض این هزینه کم بیمه ای است برای پیشگیری از تکرار حادثه تروریستی یازدهم سپتامبر سال 2001. اشاره او به حملههای هراسافکنان در ایالات متحده است، که از سوی گروه القاعده شکل گرفته بود گروهی، که رهبرانشان از سوی طالبان در افغانستان پناه داده شده بودند.
رین کراکر افزوده است؛ "ما به جای اینکه این که جنگ را به پایان برسانیم، یک جنگ داخلی جدید، بزرگتر و خطرناکتر را ایجاد خواهیم کرد. "
پیش نویس توافق طالبان و آمریکا روی چه موضوعاتی است؟
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده در امور صلح افغانستان، روز دوشنبه گذشته گفته بود، در مورد چهار موضوع با طالبان توافق شده است.
اوّل، ضمانت امنیتی از سوی طالبان، که از منطقههای تحت کنترل آنها، آمریکا و متحدانش تهدید نشود؛
دوم، خروج نیروهای بینالمللی از افغانستان؛
سوم، آغاز گفت و گوهای بین افغانستانی ها
چهارم، برقراری آتشبس دائمی و فراگیر در افغانستان.
خلیلزاد همچنان افزود، جزئیات پیشنویس توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان را با دولت کابل در میان گذاشته است.
در حال حاضر حدود 20 هزار سرباز بینالمللی در افغانستان حضور دارند. بر اساس گزارشها، از 13 تا 14 هزار این سربازان را نیروهای آمریکایی تشکیل میدهند. ماموریت این نیروها آموزش و مشورت دهی و کمک به نیروهای امنیتی افغانستان عنوان شده است.
در گزارش رسانه ها آمده است بر اساس یکی از بندهای پیشنویس توافقنامه آمریکا و طالبان کل زمان برای خروج تمام نیروهای خارجی از افغانستان 18 ماه تعیین شده است.
در عوض، طالبان تعهد می دهند که روابطشان را با گروههای تروریستی بینالمللی قطع میکنند و گفت و گوهای مستقیم را با مقامات کشورمان در مورد برقراری آتشبس همیشگی و شیوه تقسیم قدرت آغاز نمایند.
طالبان گفتهاند، چیز دیگری به جز از خروج کامل نیروهای بینالمللی را از افغانستان نخواهند پذیرفت.
نگرانی اشرف غنی از چگونگی توافق آمریکا و طالبان
در حالی که حکومت درباره چگونگی توافق آمریکا با طالبان نگرانی شدید خود را اعلام کرده است، سفر اشرف غنی که قرار بود روز شنبه با یک هیئت 13 نفری به واشنگتن انجام شود، به تعویق افتاده است.
قرار بود غنی روز شنبه به واشنگتن برود و روز دوشنبه با دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا دیدار کند. آمریکا و طالبان درباره موافقتنامه صلح در اصول به توافق رسیده اند و حکومت در باره چگونگی توافق امریکا با طالبان نگرانی شدید خود را اعلام کرده است.
لغو دیدار محرمانه ترامپ و طالبان
همزمان با این تحولات دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در پیامی توئیتری نشست محرمانه خود با فرماندهان طالبان را که قرار بود روز یکشنبه (شنبه شب به وقت محلی) در کمپدوید برگزار شود را افشا کرد.
ترامپ در عین حال گفت به دلیل آنکه طالبان به خیال افزایش توان چانهزنی خود یک عملیات تروریستی را که به کشته شدن یک سرباز آمریکایی و 11 تن دیگر منجر شده، به عهده گرفتهاند، این نشست را لغو کرده است.
رئیس جمهوری آمریکا در این پیام توئیتری نوشت: تقریبا هیچکس خبر نداشت که رهبران طالبان و رئیس جمهوری افغانستان به صورت جداگانه قرار بود روز یکشنبه با من در کمپدیوید دیدار کنند.
وی افزود: آنها امشب به آمریکا وارد میشدند. متاسفانه آنها (طالبان) به خیال افزایش اهرم فشار حملهای در کابل را به عهده گرفتند که یکی از بهترین سربازان ما و 11 نفر دیگر را کشت. من به سرعت ملاقات را لغو و مذاکرات را متوقف کردم.
ترامپ همچنین گفت کسانی که در حین چنین مذاکرات صلح مهمی نمیتوانند به آتشبس پایبند بمانند و 12 بیگناه را میکشند، به تبع آن توان مذاکرات برای توافقی معنیدار را نیز ندارند.
«زلمی خلیل زاد» فرستاده ویژه ایالات متحده در امور افغانستان سهشنبه گذشته در مورد حملات اخیر طالبان که همزمان با مذاکرات صلح انجام می شود، تنها گفت که طالبان را به کاهش خشونت تشویق کرده است.
وی درباره مذاکرات نیز گفت: ما بر سر چهار موضوع با طالبان به توافق رسیدیم. مساله اول مورد توافق این است که از مناطق تحت کنترل طالبان نباید خطری متوجه آمریکا و هم پیمانان این کشور شود. نکته دوم این است که خروج نیروهای آمریکا از افغانستان با شرایط خاصی بستگی دارد. و مسائل سوم و چهارم، مذاکرات بین الافغانی و آتش بس دائمی در افغانستان است.
تاکید دولت بر آتش بس قبل از هر گونه توافق
صدیق صدیقی، سخنگوی ریاست جمهوری، اعلام کرده است که برای شروع گفتوگوها بین دولت و طالبان باید خشونتها متوقف و آتشبس جامع و سراسری در کشور برقرار شود.
وی به رسانه های محلی گفته است که شرط نخست دولت برای شروع مذاکره با گروه طالبان، توقف خشونت توسط این گروه و توافق روی آتشبس است. صدیقی افزود که دولت به دنبال صلح دائمی و پایدار است و بدون توقف کامل خشونتها ممکن نیست چنین صلحی به دست آید.
او تاکید کرد که دولت به خاطر «ضعف» به دنبال صلح به راه نیافتاده است، بلکه صادقانه به دنبال آن است تا جنگ جاری پایان یابد و برای تمامی افغانها زمینه زندگی صلحآمیز در کشور فراهم شود.
سخنگوی ریاست جمهوری در باره این که دو مسأله مرتبط به هم آتشبس و مذاکرات بین الافغانی در توافقنامه آمریکا و طالبان چگونه ترتیب شده است، پاسخ روشن نداد اما خاطرنشان ساخت که توافقنامه آمریکا و طالبان باید آتشبس و شروع مذاکرات دولت با طالبان را تضمین کند. او گفت که این مهمترین انتظار دولت از تلاشهایی است که امریکا و دیگر کشورها در زمینه صلح انجام میدهند.
صدیق صدیقی در عین حال افزایش حملات طالبان به اماکن و مواضع نیروهای دولتی و کشتار غیرنظامیان توسط این گروه را هشداردهنده توصیف کرد. صدیقی گفت در حالی که امریکا و طالبان توافقنامه خود را در «اصول» نهایی کردهاند، تشدید حملات طالبان به تاسیسات دولتی و افزایش کشتار مردم توسط این گروه، برای دولت و مردم، پیام هشداردهنده دارد. به استدلال او، این حملات نشان از آن دارد که در گفتار و رفتار طالبان تناقض جدی موجود است و ادعای صلحطلبی این گروه را زیر پرسش قرار میدهد.
صدیقی همچنین صبح دیروز یکشنبه در پیامی توییتری اعلام کرد: دولت موضع رسمی خود را در مورد تحولات اخیر در فرایند صلح با طالبان به زودی اعلان میکند.