پاکستان با تحریم سران طالبان چه می خواهد؟

محمود صیقل / چه شد که پاکستان بعد از سال ها بی اعتنایی، دفعتاً از یک طرف تطبیق قطعنامه های ملل متحد را بالای طالبان، داعش و القاعده مطرح ساخته است و از طرفی هم امروز رسماً میزبان یک هیئت طالبان در اسلام آباد است؟

صدور دو دستورالعمل سه شنبه گذشته وزارت امور خارجه پاکستان در مورد تطبیق رژیم تعزیرات شورای امنیت سازمان ملل متحد بالای طالبان، داعش و القاعده خبر ساز شده است.

البته سال های طویل است که این تعزیرات ملل متحد طی قطعنامه های علیحده بالای طالبان و القاعده وضع گردیده است و در چند سال اخیر داعش هم به آن اضافه گردیده است. این تعزیرات شامل انجماد دارایی ها، ممنوعیت سفر و تحریم تسلیحاتی بالای آنعده از اعضای طالبان، القاعده و داعش میگردد که در لست سیاه کمیته تعزیرات قرار دارند.

کمیته تعزیرات شورای امنیت ملل متحد که اکنون اندونیزیا ریاست آنرا به عهده دارد، لست این اشخاص و همچنان گروه ها و شرکت ها را به اساس معلومات واصله از کشور های عضو و مراجع مستقل هر از گاهی تازه مینماید. تمام کشور ها مکلف اند تا تعزیرات را به اساس قطعنامه های مربوطه شورای امنیت و همین لست عملی نمایند.

کمیته تعزیرات شورای امنیت دارای یک تیم تحلیلی و نظارتی تحریمات است که وظیفه آن تهیه گزارش پیرامون تطبیق رژیم تعزیرات میباشد.

پاکستان همیشه رژیم تعزیرات را نادیده گرفته و به اعضای طالبان، القاعده و داعش اجازه داده است تا از آزادی های سفر، تبادلات پولی و امکانات تسلیحاتی برخوردار باشند. با استفاده از بازی های مختلف و موجودیت چین به صفت عضو دایمی شورای امنیت ملل متحد، توانسته است تا از پاسخگویی طفره رود.

در جریان ماموریتم در نیویارک چندین بار تلاش نمودیم تا پاکستان، طالبان و دیگر ناقضین تعزیرات را در برابر شورای امنیت ملل متحد پاسخگو بسازیم و همچنان جلو روایت سازی های غلط پاکستان را بگیریم. دو بار چین (متحد استراتیژیک پاکستان) عرایض ما را به تعلیق در آورد و متاسفانه دو بار دیگر هم کابل هدایت فرستاد تا از هرگونه اقدام در برابر سفر های غیرقانونی طالبان خودداری نمائیم.

در نیویارک دو مشکل بزرگ دامنگیر رژیم تعزیرات است؛ یک، سیاسی سازی آن توسط اعضای دایمی شورای امنیت و دو، ضعف نظارت درست از آن که بار ها شاهد آن بوده ایم. در کابل از یک طرف مقامات مسوول با جزئیات رژیم تعزیرات درست آشنایی ندارند و از طرفی هم ضعف کشفی و دپلماتیک و نفوذ عوامل دشمن در دستگاه دولت باعث شده است تا نه تنها در رابطه با تطبیق رژیم تعزیرات فعال نباشیم که هدایات ضد و نقیض را هم صادر نمائیم.

قرار معلوم، پاکستان در ظاهر هر چند وقت لیست اشخاص، گروه ها و شرکت ها را که کمیته تعزیرات شورای امنیت ملل متحد بروز میکند، در ویب سایت وزارت امور خارجه خود در ختم دستورالعمل های حکومتی اش نشر مینماید تا نشان دهد که به صفت یک عضو مسوول ملل متحد رژیم تعزیرات را جدی میگیرد. ولی در گذشته کسی به این کار پاکستان کدام توجه خاص نشان نمیداد.

این بار شاید به دو دلیل موضوع خبرساز شده باشد: یک، دستورالعمل پاکستان وقتی صادر میگردد که طالبان یک موافقتنامه را با امریکا به امضا رسانده اند و طبق آن به محض اینکه دور میز مذاکرات بین الافغانی بنشینند روند رفع تعزیرات ملل متحد آغاز میگردد و شاید ظرف دو سه ماه تمام تعزیرات بالای طالبان برداشته شود. از طرفی هم کمیته تعزیرات ملل متحد قبلاً مجوز موقتی سفر را به اعضای مذاکره کننده طالبان صادر نموده است و با استفاده از همین امتیاز سفر های اخیر هیئت طالبان در منطقه، به شمول سفر امروزی به اسلام آباد، زیر نام “روند صلح” صورت گرفته است.

پاکستان با اطمینانی که از پیشروی هایش در روند صلح افغانستان دارد، شاید خواسته باشد تا قصداً آنرا خبرساز بسازد تا نشان دهد که به قطعنامه ها و تعزیرات ملل متحد احترام دارد و شاید هم به گونه نمایشی دست به بعضی اقداماتی بزند زیرا میداند که رژیم تعزیرات به زودی از طالبان رفع خواهد گردید.

دلیل دوم شاید این باشد که گروه ویژه اقدام مالی یا FATF که بالای مسائل پول شویی و تمویل تروریسم به سطح بین المللی کار میکند، تصمیم دارد تا طی جلسه یی پیشرفت پاکستان را در مبارزه با همچو جرایم ارزیابی نماید. پاکستان ادعا دارد که برنامه توافق شده دوطرفه را از طریق اقدامات اداری و قانونی عملی نموده است و انتظار دارد تا از “لست خاکستری” آن گروه نام اش بیرون شود. در این لست کشور هایی قرار دارند که خطر پول شویی و تمویل تروریسم زیاد دارند و رسماً تعهد نموده اند تا با گروه مذکور کار نموده و کمبودی های شانرا رفع نمایند.