خلیلزاد؛ مردی برای تمامی مقام ها!

زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان، شخصی که در کتاب اتاق حوادث جان بولتون از سوی ترامپ "شیاد" خوانده شده بود. او در دوره ای سفیر و اکنون نماینده امریکا در امور صلح است.

خلیلزاد 69 ساله، اصالتا افغان و از قوم پشتون است ولی همواره در قامت یک مقام امریکایی در افغانستان ظاهر شده است. او در دوران اشغال شوروی همگام با برژینسکی، در حمایت از اسامه بن لادن و برخی چهره هایی که امروز در پوشش طالبان شناخته می شوند ظاهر شد. بنابراین او از دوران گذشته به نوعی نماینده ایالات متحده امریکا در افغانستان محسوب می شد. او همچنین مدتها در قامت سفیر برای ایالات متحده خدمت کرد و اکنون به عنوان نماینده امریکا در روند صلح فعالیت می کند.

امریکا با این منصب به نوعی سفیری دیگر را عازم افغانستان کرده است. در حالی که وظایف خلیلزاد تنها از طریق سفیر امریکا قابل اجراست ولیکن اقدام امریکا در انتصاب شخصی به حیث نماینده امریکا در امور صلح، دهن کجی به استقلال و حاکمیت افغانستان محسوب می شود. در واقع پرسش اینجاست که چرا با وجود شخص سفیر در افغانستان، خلیلزاد وظایف سفیر را انجام می دهد و به نوعی امریکا دو سفیر در یک کشور دارد!؟

این پرسشی است که نیازمند طرح شدن در جامعه امروز افغانستان است. چرا امریکا با وجود آنکه سفیر در افغانستان تعیین کرده است، نماینده ای دیگر را به منظور انجام روندها و وظایف محوله به سفیر، انتخاب کرده است؟

شاید بتوان بخشی از این پرسش را تا حدودی پاسخ داد. امریکا نمی خواهد مهره اصلی خود را در امور افغانستان از دست دهد. در واقع نیاز امروز ایالات متحده به چهره ای همچون خلیلزاد بیش از پیش است.

خلیلزاد شخصی است که در دهه 1980 با بسیاری از چهره‌های وابسته به طالبان ارتباط داشته است، از سوی دیگر او در قامت سفیر نقش گسترده ای در افزایش شکافهای قومی و قبیله ای در افغانستان ایفا کرده است.

محمد عارف رحمانی، یکی از نمایندگان افغانستان، در این باره می گوید:
"فراموش نکرده ایم خلیل زاد در زمانی که نماینده و سفیر آمریکا بود، با استفاده از ضعف و بی تجربگی رهبران و سیاسیون اقوام‌ در افغانستان، در قومی و قبیله ای سازی قانون اساسی کشور گام های بزرگی برداشت. او تلاش های زیادی کرد تا رهبران اقوام را از اریکه های قدرت و شوکت شان به زیر کشد و قدرت قومی نرمی را تحت رهبری حامد کرزی بنیان گذاری نماید"

از سوی دیگر خلیلزاد در روزهای کنونی پیشرو تر از سایر مقامات امریکا استقلال افغانستان را نقض کرده است سخنان اخیر او مبنی بر اینکه "مسئولیت نیروهای امریکایی در افغانستان حفاظت از خودشان است" و نیز سخنان وی حول این محور که "امریکا برای خروج نیروهایش به اجازه کسی نیاز ندارد"، بیش از پیش منجر به ناراحتی و خشم افغانها شده است.

خلیلزاد اکنون در مقام نماینده امریکا، کارهای یک سفیر را انجام می دهد و همچنان با وجود سال‌ها خدمت در امریکا، فعالیت در افغانستان را رها نکرده است. بی شک فعالیت او برای امریکا بازنشستگی ندارد!