شمارۀ ششم مجلۀ «عدالت و امید» (ویژۀ مرجعیت و هویت) شیعیان افغانستان منتشر شد

ششمین شمارۀ مجلۀ «عدالت و امید» از چاپ برآمد. این شماره، ویژۀ «مرجعیت و هویت» شیعیان افغانستان است. مجلۀ «عدالت و امید» یکی از مجله‌های بنیاد اندیشه است که در کابل چاپ و منتشر می‌شود و هر شمارۀ آن به یکی از شخصیت‌های فکری و فرهنگی کشور اختصاص یافته است.
ششمین شمارۀ «عدالت و امید» علاوه بر سرمقالۀ مدیرمسئول و نوشته‌ای از جلالت‌مآب استاد سرور دانش، معاون دوم رئیس جمهور تحت عنوان «خداوندگار سخن و قلم»، که در آغاز آمده است، دارای چهار بخش است.
ـ گفتگوها؛
ـ مقالاتی در باب مرجعیت و هویت؛
ـ مقالات ویژه دربارۀ آیت الله العظمی محقق کابلی و آیت الله محقق خراسانی؛
ـ ویژۀ سمینار گرامی‌داشت مقام علمی، سیاسی و فرهنگی زنده‌یاد آیت‌الله محمدعیسی محقق خراسانی.

بخش اول
در این بخش با شش تن از عالمان دین، پژوهشگران و یاران مرحوم آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی و آیت‌الله محقق خراسانی، پیرامون مرجعیت و هویت در افغانستان گفتگو صورت گرفته است. مرجعیت به شکل رسمی در جامعۀ ما در دهه‌های متمادی به یک مسئله و راه طی‌نشده تبدیل شده بود. با این که بسیاری از علمای ما از نگاه علمی و استنباط مسائل شرعی در سطح مرجعیت گام گذاشته بودند، ولی شرایط اجتماعی و سیاسی هرگز این اجازه را نداده بودند که به شکل رسمی به چاپ رساله و فتاوای علمی بپردازند. از همین روی، شهید وحدت ملی استاد عبدالعلی مزاری علاوه به پردازش به مسائل سیاسی و هویت سیاسی به هویت علمی نیز توجه خاصی به خرج داد و اولین پیشنهاد مرجعیت آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی از سوی ایشان صورت گرفت. قطعاً طی این مسیر برای اولین بار به باریکه‌های بسیاری منتهی می‌شد که باید از این گذرگاه‌های دشوار می‌گذشتیم. در این بخش، گفتگوکنندگان بیشتر به همین طی طریق تا رسیدن به مقصود مرجعیت و سختی‌های راه و استقبال علما و مردم از مسئلۀ مرجعیت پرداخته‌اند.
در این بخش با شخصیت‌های علمی ذیل گفتگو صورت گرفته است:
آیت‌الله‌العظمی فاضلی بهسودی، حجت‌الاسلام ‌و المسلمین استاد سید غلام‌حسین موسوی، آیت‌الله محمدحسن عارفی، حجت‌الاسلام و المسلمین محمدناصر اخلاقی، حجت‌الاسلام و المسلمین جانعلی اعتمادی، معروف به اعتمادی هزاره‌ها، حجت‌الاسلام و المسلمین نادرعلی مهدوی شهرستانی، حجت‌الاسلام و المسلمین موسی دانش، آیت‌الله حاج شیخ غلام‌حسین موحدی.

بخش دوم
شامل شانزده مقاله است که نویسندگان به مرجعیت، نقش هویتی مرجعیت، وحدت‌بخشی و کارکردهای سیاسی، اجتماعی و دینی آن در جامعۀ تشیع افغانستان پرداخته‌اند. هم‌چنین نقش شهید وحدت ملی، استاد عبدالعلی مزاری و زنده‌یاد آیت‌الله محقق خراسانی را نیز در بخش احیای مرجعیت شیعه در افغانستان بررسی شده است. علاوه بر این‌ها، نقش علما در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی و پیشگامی‌شان در روشن‌اندیشی و تکامل اجتماعی نیز بررسی شده است.
عناوین مقالات و نویسندگان عبارتند از:
حسن‌رضا خاوری (مرجعیت به مثابۀ شهریار شریعت)، عبدالعلیم برهانی (نقش و منطق شهید مزاری در تأسیس نهاد مرجعیت در افغانستان)، ابراهیمی غرجستانی (نقش آیت‌الله محقق خراسانی در احیای خودباوری هزاره‌ها)، عبدالله جعفری (آیندۀ مرجعیت در افغانستان)، غلام‌سخی حلیمی بلخابی (نقش علما و مرجعیت در تحولات سیاسی و اجتماعی افغانستان)، محمداسحاق عارفی (مرجعیت؛ گره‌گشایی از انسدادهای نوپدید معرفت دینی)، قربانعلی هادی (مرجعیت دینی و ناسیونالیسم، تقابل یا تعامل؟)، عبدالقیوم آیتی (کارکردهای روحانیت شیعه در افغانستان)، سید آصف حسینی (مراجع ملی در راستای تأمین منافع ملی)، محمدعلی حامدی (نقش مرجعیت بر هویت و عدالت در افغانستان)، محمدناصر عارفی (نقش مرجعیت و علما، در جهت‌دهی افکار عمومی در افغانستان)، قربانعلی فکرت لعلی (آیندۀ مرجعیت در افغانستان)، حفیظ‌الله محمدی (هزاره‌ها و سیستم وجوهات شرعی)، محمدطاهر قاسمی (نقش مرجعیت دینی در وحدت ملی)، غلام‌سخی احسانی (نسبت سنجی مرجعیت و هویت).

بخش سوم
این بخش شامل ده مقاله، ویژۀ آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی و آیت‌الله محقق خراسانی است. این مقاله‌ها بر محوریت آیت‌العظمی محقق کابلی و آیت‌الله محقق خراسانی، به مسائلی چون شروع مرجعیت و اندیشۀ آیت‌الله محقق کابلی، نقش مرجعیت در تقویت خودباوری هزاره‌ها و... پرداخته‌اند. مقاله‌های این بخش از نویسندگان ذیل‌اند.
احمدعلی علیزاده (روایت‌هایی از آغاز و ادامۀ مرجعیت حضرت آیت‌الله محقق کابلی)، یوسف عارفی (آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی و گفتمان عدالت‌خواهی)، حبیب‌الله (حسیب) احسانی بهسودی (بازتاب فقه اجتماعی در فتاوی فقیه فقید، آیت‌الله محقق کابلی)، زکریا فصیحی (مرجعیت آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی و تقویت خودباوری هزاره‌ها)، محمدعلی جعفری (آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی و احیای مرجعیت شیعه در افغانستان)، محمدرضا صمدی و روح‌الله صمدی (بررسی فعالیت‌های اجتماعی نهاد مرجعیت در سه دهۀ اخیر افغانستان)، عبدالله فکور (برخی نوآوری‌های فقهی آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی)، علی‌دوست سبحانی (نظر آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی در مورد مستحقین خمس)، محمدنبی متقی (مروری کوتاه بر اندیشه‌های مرحوم آیت‌الله محمدعیسی محقق خراسانی) و حبیب‌الله فهیمی، توضیح المسائل منطقی.

بخش چهارم
 این بخش ویژۀ «سمینار گرامی‌داشت مقام علمی، سیاسی و فرهنگی زنده‌یاد آیت‌الله محمدعیسی محقق خراسانی» است که به تاریخ  3 دلو 1398 در کابل، هتل کانتنینتال از سوی بنیاد اندیشه برگزار شد. این بخش، شامل چهار سخنرانی از سخنرانان این برنامه و گزارشی از این سمینار، است. متن سخنرانی‌های جلالت‌مآب استاد سرور دانش، معاون دوم رئیس جمهور، آیت‌الله‌العظمی واعظ‌زادۀ بهسودی، دکتر محمدامین احمدی، رئیس دانشگاه ابن‌سینا و محمدناصر اخلاقی معاون رئیس دفتر آیت‌الله‌العظمی محقق کابلی، در این بخش جای گرفته‌اند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مرکز پخش: کابل، چهارراه پل سرخ، مارکیت ملی، انتشارات بنیاد اندیشه