نقش امام خمینی در بیداری امت اسلامی
روز چهارشنبه اول مهر/ میزان 1281 مطابق با 20 جمادی الثانی 1320 ه. ق. یعنی سالروز ولادت حضرت زهرا (س)، از سلاله پاک آن بانوی اطهر در شهرستان خمین کودکی پای به عرصه هستی نهاد که او را روح الله نام نهادند که بعدها به امام خمینی (س) شهرت یافت و با قیام الهی خویش سرنوشت ایران و جهان را دگرگون ساخت.
پس از سقوط بغداد در سال 656 هـ.ق به دست هلاکوخان مغول جهان اسلام اقتدار خودش را در جهان از دست داد و افول دنیای اسلام و تمدن اسلامی آغاز گردید هرچند که از نظر نظامی خلافت عثمانی توانست روم شرقی و امپراطوری بیزانس را شکست دهد و امپراطوری عثمانی را پایهریزی نماید اما از لحاظ فکری، علمی و سیاسی رو به انحطاط گذاشت و ستاره اقبال جهان اسلام رو به افول نهاد.
امت واحد مسلمان براساس ملیت و نژاد تقسیم و امپراتور بزرگ اسلامی به کشورهای کوچک تجزیه گردید. در این شرأیط برخی متفکران مسلمان برأی برون رفت از وضعیت موجود و بازگرداندن وحدت و اقتدار جهان اسلام تلاشهایی را آغاز نمودند که هیچکدام نتایج ملموس و چشمگیری را در پی نداشت.
تا اینکه در روز چهارشنبه اول مهر/ میزان 1281 مطابق با 20 جمادی الثانی 1320 ه.ق یعنی سالروز ولادت حضرت زهرا (س)، از سلاله پاک آن بانوی اطهر در شهرستان خمین کودکی پای به عرصه هستی نهاد که او را روحالله نام نهادند که بعدها به امام خمینی (س) شهرت یافت و با قیام الهی خویش سرنوشت ایران و جهان را دگرگون ساخت و نام ایشان همچنان در دفتر عدالت خواهان و ظلم ستیزان و مروجان اسلام ناب محمدی میدرخشد.
امام خمینی که به یک شخصیت علمی و مورد اعتماد و توجه مرحوم آیت الله بروجردی در حوزه علمیهٔ قم مطرح شده بود در دهه 40 شمسی و پس از اینکه در مهرماه/ میزان 1341 لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی مورد تصویب دولت قرار گرفت که طبق آن سه شرط مسلمان بودن، سوگند به قرآن مجید و مرد بودن رأیدهندگان و انتخابشوندگان حذف شده بود تا زمینه حضور بهائیها فراهم شود نهضت اعتراضی خود را علیه حکومت پهلوی آغاز کرد. امام در تلگرافی به اسدالله عَلَم نوشتند: «مجدداً به شما نصیحت میکنم که به اطاعت خداوند متعال و قانون اساسی گردن نهید، و از عواقب وخیم تخلف از قرآن و احکام، علمای ملت و زعمای مسلمین و تخلف از قانون بترسید؛ و بدون موجب، مملکت را به خطر نیندازید؛ والّا علمای اسلام دربارهٔ شما از اظهار عقیده خودداری نخواهند کرد.» پیام محکم امام در شرأیط آن روز که معمولاً علماء و حوزه علمیه در امور سیاسی دخالت نمیکرد و علما از سیاست دوری مینمود غیرمنتظره و بینظیر بود و به نحوی رژیم پهلوی را غافلگیر نمود.
امام خمینی که راه حل مشکلات جامعه ایران و جهان اسلام را برچیدن بساط حکومتهای فاسد حاکم بر کشورهای اسلامی میدانست عزم خود را برای مبارزه جزمتر نمود و در فروردین/حمل 1342علیه انقلاب سفید شاه و ملت و طرح رفرنداوم موضعگیری نموده و در بیانیهای صریح چهار روز پیش از رفراندوم، آن را مخالف اسلام و قانون اساسی اعلام نمود.
در فروردین/حمل 1342 بعد از حمله مأموران ساواک به مدرسه فیضیه قم امام در سخنرانی خود از سکوت بزرگان حوزه گلایه کرده و میگوید: «امروز سکوت، همراهی با دستگاه جبار است». روز بعد با انتشار بیانیهای به صراحت از علما میخواهد که تقیّه را رها کنند و میافزاید: «من اکنون قلب خود را برای سرنیزههای مأمورین شما حاضر کردهام.»
در شرایطی که ساواک از سخنرانان برای عدم تعرّض به شاه و رژیم صهیونیستی تعهّد گرفته بود، امام در عاشورای سال 1342 در سخنرانی خود به شدّت به شاه و دخالتهای رژیم صهیونیستی انتقاد کردند. همان شب امام دستگیر و از قم به تهران فرستاده شد که با قیام مردم تهران و ورامین در 15 خرداد/جوزا 1342و فشار علما، حکومت مجبور گردید وی را آزاد نماید.
دستگیری و فشار بر امام خمینی موجب نشد که امام دست از اعتراض به حکومت بردارد و نهضتی را که شروع نمودهاست متوقف نماید از این رو وقتی که در 21 مهر/میزان 1343 لایحه کاپیتولاسیون در مجلس شورای ملی تصویب شد و خبر به امام رسید، پیام هشدارآمیزی صادر کردند. به همین دلیل امام خمینی در 13 آبان/عقرب همان سال دستگیر و به همراه فرزند ارشدش سید مصطفی خمینی ترکیه تبعید شدند. اقامت امام در ترکیه یازده ماه طول کشید و پس از آن به نجف اشرف در عراق تبعید گردید.
تبعید به نجف اشرف که از شهرهای مقدس و مهم علمی و زیارتی برای شیعیان است فرصت تازهای را برای امام فراهم نمود تا مبارزهٔ خود علیه حکومت پهلوی را سامان بخشیده و به صورت جدی تر ادامه دهد و در این راه با زیر نظر گرفتن تحولات داخل ایران از هرفرصتی استفاده کرده و با موضعگیری به موقع خود به مردم جهت میداد.
امام خمینی در نجف فرصت یافت تا تئوری حکومت اسلامی و ولایت فقیه را ترسیم نموده و خط مشی انقلاب را نیز مشخص سازد. ترسیم طرح حکومت اسلامی به نهضت جان تازه بخشید و آن را به سوی هدف مشخص که همانا سقوط حکومت پهلوی و برقراری نظام جمهوری اسلامی بر مبنای تئوری ولایت فقیه بود سوق داد و مسیر را برای پیروزی انقلاب هموار ساخته و به آن سرعت بخشید؛ و سرانجام در 22 بهمن/دلو 1357 مبارزات امام و ثمرهٔ خون مردم ایران به بار نشسته و وعدهٔ الهی که «إن تنصروالله ینصرکم» تحقق یافته و فتح مبین حاصل گردید.
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و سقوط حکومت مقتدر پهلوی با وجود حمایت همه جانبهٔ آمریکا زنگ بیداری را برای امت اسلامی و زنگ خطر را برای حکومتهای فاسد و خودکامهای منطقه به صدا درآورد و یأس و خمودگی را از بین برده و جنبشهای اسلامی در سراسر جهان اسلام با الهامگیری از اندیشههای امام خمینی جان گرفته و شروع به فعالیت نمودند. بیداری امت اسلامی و امید به پیروزی از مهمترین دستاوردهای نهضت امام خمینی (ره) بهشمار میرود.