داستانی از سادگی فهیم و مکر کرزی

خاطره‌ای از جریان تدوین و تدقیق قانون اساسی؛
روزی که پیش نویس نسخه ی بیست و سوم قانون اساسی جهت آخرین بازبینی در جلسه مشترک اعضای ارشد کابینه و اعضای کمیسیون تدقیق در ارگ ریاست جمهوری با حضور حامد‌ کرزی و لخضر ابراهیمی برگزار شده بود.
در آنروز از قضای روزگار متن پیش نویس را نگارنده ماده به ماده قرائت می نمودم و اعضای حاضر، آخرین نظریات خود را در صورت ضرورت بیان می نمودند.
فصل اول و دوم به سرعت گذشت و همین که فصل سوم را شروع نمودیم، احساس کردم که آقای کرزی با دقت و جدیت بیشتری گوش می نماید.

من زمانیکه در بیان وظایف صدراعظم به این ماده رسیدم، که:
«صدراعظم جلسات کابینه را ریاست نموده و در غیاب رئیس جمهور کشور را اداره نماید»
ناگهان حامد کرزی خطاب به من گفت :
« صبر کو بیادر ، صبر کو ....
رییس جمهور باید کابینه را ریاست نماید و در غیاب او هم با فرمان رییس جمهور صدراعظم می تواند کشور را اداره می نماید».
در ادامهٔ بحث، یکی از اعضای کمیسیون تدقیق ناگهان با لحن اعتراضی گفت: پس این صدراعظم چکاره است؟
در این لحظه مثل اینکه حامد کرزی منتظر این جمله بوده باشد، ناگهان رو به طرف مارشال فهیم خان نموده گفت: بسیار اعلا، هیچ صدراعظم نداشته باشیم.... چطور است مارشال صاحب که ما و شما هم مثل امریکا یک نظام قوی و قدرتمند داشته باشیم و متحدانه افغانستان را از همی وضعیت بیرون کنیم؟

مارشال صاحب بلافاصله رو به طرف زاویه ایکه ما نشسته بودیم نموده سوال کرد: «همی دنظام امریکا معاون رییس جمهور با خود رییس جمهور یکجا می ره یا چه رقم اس؟»

حامد کرزی از پوهاند عبدالسلام عظیمی خواست که نظام انتخاباتی ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا را توضیح بدهد.
آقای عظیمی گفت: «در آمریکا کاندیدای ریاست جمهوری با معاون ریاست جمهوری در یک تکت انتخاباتی به انتخابات می روند، یعنی رییس قبل از انتخابات معاون خود را مشخص می کند و معاون رییس دارای قدرت فراوان می باشد.»
مارشال فهیم با تأیید پیشنهاد حامد کرزی علاوه نمود: «مه هم فکر می کنم که همی نظام درست است....، برویم بخیر که مملکت درست شود...»

در این لحظه بود که آقای قانونی مجلس را با اعتراض ترک نمود و نارضایتی شدید در صورت آقای خلیلی دیده شد، اما اعضاء کابینه به شمول داکتر عبدالله موافق بودند و کسی مخالفت جدی نکرد و دیگران هم سکوت نمودند.

آنروز نسخه پیش نویس قانون اساسی که شبیه فرانسه بود از دستور کار خارج شد و قرار شد کمیسیون مطابق توافق مجلس، روی نظام ریاستی شبیه امریکا کار نماید.
مارشال فهیم فکر می کرد کرزی هم مانند او صادق است و او تنها معاون ریاست جمهوری برای دو دوره خواهد بود و با صداقت کشور به طرف دموکراسی و توسعه و رفاه خواهد رفت، اما حامد کرزی حتی بک روز هم بر سر قرار خود باقی نماند و به آقای خلیلی سمت معاون دوم را پیشنهاد نمود و به این ترتیب مدل آمریکا هم قبل از نگارش منتفی گردید.