حمله به سوریه؛ از هیاهوی بسیار تا افتضاح موشکی
موشک‌های رهگیری شده، همان موشک‌هایی هستند که ترامپ از آنها به عنوان «زیبا، جدید و هوشمند» یاد کرده بود و اکنون نتیجه‌ای که حاصل شده، حتما برای او و متحدانش شکست، بلکه یک افتضاح محسوب می‌شود.
سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله لبنان شب گذشته تعبیرات جالبی را در خصوص دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده به کار برد: «بی‌نظمی دولت آمریکا یک مساله است و پدیده‌ای به‌نام ترامپ مساله‌ای دیگر! او واکنش‌گرا و احساسی است، وارد توئیتر می‌شود و شروع به تهدید می‌کند! ناوشکن به کره شمالی می‌فرستد، تهدید می‌کند و بعد هیچ اتفاقی نمی‌افتد! بعد هم بحث مذاکره پیش می‌آید!»
ترامپ بلافاصله پس از شنیدن ادعای حمله شیمیایی به دوما در غوطه شرقی دمشق، وارد توئیتر شد و ضمن تهدید، به رئیس‌جمهور سوریه اهانت کرد. وی روز 22 حمل/فروردین نیز، در توئیتر به هشدار یک مقام روس هم چنین پاسخ داد: «روسیه می‌گوید که هر موشکی را که به سوی سوریه شلیک شود، ساقط خواهد کرد. روسیه، آماده باش! چرا که موشک‌های ما خواهند آمد، موشک‌هایی زیبا، جدید و هوشمند! شما نباید شریک حیوانی باشید که با گازهای شیمیایی مردم خودش را می‌کشد و لذت می‌برد!»
ظرف مدت چند روز، مقامات غربی توانستند انتظاری بزرگ از حمله نظامی به سوریه ایجاد کنند. بعد تبلیغاتی این حمله به حدی بود که خبرنگاران در شبکه‌های اجتماعی مدام در انتظار بودند و حواشی موضع‌گیری‌های مقامات غربی را مخابره می‌کردند. حتی برخی انتظار وقوع یک درگیری تمام‌عیار را داشتند.
محور مقاومت اما تهدیدهای ترامپ و متحدینش را چندان جدی نگرفت. شیخ نعیم قاسم، معاون دبیر کل حزب‌الله لبنان در گفت‌وگو با روزنامه الجمهوریه این کشور تصریح کرد: «تأکید می‌کنم که شرایط به گونه‌ای نیست که جنگ فراگیر و یا رویارویی گسترده رخ دهد مگر اینکه واقعا ترامپ و نتانیاهو عقلشان را از دست داده باشند.»
وی همچنین اظهار داشت: «هرگونه تجاوز آمریکا به سوریه هرگز تأثیری در تغییر موازنه قدرت که اکنون به نفع نظام سوریه و متحدان آن است، نخواهد داشت.»
بامداد 25 حمل/فروردین، سرانجام ترامپ و دوستان فرانسوی و بریتانیایی او به وعده خود عمل کردند و بنا بر اخبار رسانه‌ها بین 100 تا 120 موشک به سمت اهدافی در سوریه شلیک کردند. روسیه تعداد دقیق موشک‌های شلیک شده را 103 فروند ذکر کرد. پیش از هرچیز، توجه به این نکته ضروری است که پرتاب این تعداد موشک از منظر نظامی یک «عملیات محدود» محسوب می‌شود.
روزنامه نیویورک‌تایمز در این خصوص نوشت: «در حالی که "دونالد ترامپ" رئیس‌جمهور آمریکا پیش از حمله طوری صحبت می‌کرد که گویا یک اقدام نظامی گسترده پیش روست، اما در عمل آمریکا و متحدانش به یک حمله محدود بسنده کردند.»
این روزنامه آمریکایی همچنین افزود: «در مقایسه با حمله مشابه پارسال، رئیس‌جمهور ترامپ این بار در حمله به سوریه اهداف بیشتری را با قدرت آتش بالاتری هدف قرار داد. اما نهایتا، آنچه او انجام داد همچنان یک عملیات محدود بود که آشکارا به نحوی برنامه‌ریزی شده بود که باعث تحریک حامیان سوریه در روسیه و ایران به انجام اقدام تلافی‌جویانه، نشود.»
همان‌طور که نیویورک‌تایمز می‌گوید هیاهوی بسیار ترامپ برای اقدام نظامی در سوریه، سرانجام به یک حمله کاملا محدود ختم شد که نه برآورده کننده انتظاراتی بود که مقامات غربی در افکار عمومی شکل داده بودند و نه از نظر میدانی می‌تواند تاثیر خاصی داشته باشد.
این حمله حتی صدای گروه تروریستی جیش‌الاسلام را هم درآورد تا آن را «مسخره» بخواند. جیش‌الاسلام، تحت حمایت مستقیم عربستان سعودی، همان گروهی است که بیشترین حضور را در شهر دوما و نمایش شیمیایی آن داشت.
وبگاه النشره لبنان نیز ضمن تصریح به اینکه موازنه قوا در سوریه تغییری نکرده است، هدف حمله بامداد شنبه واشنگتن، لندن و پاریس به سوریه را «سیاسی و رسانه‌ای» خواند. سی‌ان‌ان نیز گزارش داد که «این‌طور به نظر می‌رسد که این حملات نمادین و سمبلیک بوده است و نه چیز دیگر.»
اما آنچه در خصوص این حمله چشم‌نوازی می‌کند، صرفا محدود بودن و مغایرتش با ادعاهای پیشین نیست، نحوه عملکرد موشک‌های شلیک شده نیز هست. «سرگئی رودسکوی»، سخنگوی ستاد مشترک ارتش روسیه اظهار داشت که از مجموع 103 موشک شلیک شده از سوی متجاوزان، پدافند هوایی سوریه 71 موشک را رهگیری کرد.
به گفته روسیه ارتش سوریه برای هدف قرار دادن این موشک‌ها از سامانه‌های پدافندی اس-125، اس-200، بوک و سام 6 استفاده کرده است. باید توجه کرد، سامانه‌های مزبور اگرچه همچنان کارایی دارند، اما در مقایسه با سیستم‌های پدافندی روز دنیا نظیر اس – 300 و اس – 400، قدیمی محسوب می‌شوند. این بدان معناست که ارتش سوریه با سامانه‌هایی نسبتا قدیمی، بین 60 تا 70 درصد موشک‌های شلیک شده به سوی خاک خود را رهگیری کرده است. مقامات روسیه گفته‌اند که سامانه‌های دفاع موشکی سوریه که در مقابله با حملات موشکی آمریکا، فرانسه و انگلیس به کار گرفته شدند، 30 سال قبل توسط اتحاد شوروی ساخته شدند.
موشک‌های رهگیری شده، همان موشک‌هایی هستند که ترامپ از آنها به عنوان «زیبا، جدید و هوشمند» یاد کرده بود و اکنون نتیجه‌ای که حاصل شده، حتما برای او و متحدانش شکست، بلکه یک افتضاح محسوب می‌شود. شبکه سی‌ان‌ان در تحلیلی درباره حملات امروز به سوریه، نوشت مسکو با بیان اینکه سامانه‌های دفاعی سوریه در زمان اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده‌اند، به واشنگتن طعنه زد که این سامانه‌های قدیمی برای ساقط کردن «موشک‌های هوشمند و زیبای آمریکا» کافی بودند.
طبعا این احتمال وجود دارد که حملات موشکی واشنگتن، لندن و پاریس به خاک سوریه، خسارات محدودی به برخی نقاط وارد کرده باشند اما این خسارات نه با هیاهوی به راه افتاده قبل از حملات سنخیتی دارد و نه می‌تواند افتضاح موشکی سامانه‌های «زیبا، هوشمند و جدید» ترامپ را مخفی کند.
نکته جالب‌تر آنکه روس‌ها اکنون می‌گویند مسلح کردن سوریه به موشک‌های پدافندی اس – 300 را بررسی می‌کنند. سوال اینجاست که اگر اس - 300 هم به سامانه‌های دفاعی سوریه افزوده شود، دیگر رئیس‌جمهور توئیت‌باز آمریکا چگونه می‌خواهد در خصوص زیبایی موشک‌هایش ترانه‌سرایی کند؟