با آغاز موج تازۀ بازگشت و اخراج مهاجرین افغانستانی از ایران، زنان بسیاری با دستان خالی، خاطرات تلخ و چشم به آینده ای نامعلوم وارد کشور شدند، اما در دل این دشواری ها، یک زن در هرات با ایجاد کارگاه خیاطی برای ده ها تن از این زنان زمینۀ کار را فراهم کرده است.
در یکی از گوشههای شهر هرات، صدای ماشینهای خیاطی شنیده میشود؛ جاییکه یک کارگاه کوچک اما پُرجنبوجوش، به پناهگاهی برای دستکم 50 زن بازگشته از ایران تبدیل شدهاست. این کارگاه به ابتکار فرزانه میرزایی، زن فعال اجتماعی، راهاندازی شدهاست.
فرزانه میرزایی، مسؤول این کارگاه خیاطی میگوید هدف از ایجاد این مرکز، حمایت از زنانی است که پس از اخراج اجباری از ایران، با مشکلات جدی اقتصادی روبهرو شدهاند.
میرزایی گفت که در این کارگاه 50 زن، در بخشهای خیاطی و مهرهدوزی مصروف کار اند. او از نهادهای بینالمللی و مؤسسات همکار خواست تا برای گسترش این برنامه و ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر برای زنان بازگشته، همکاری کنند.
شماری از زنانی که در این کارگاه مشغول کارند، داستانهایی مشابه دارند؛ رنج اخراج، از دست رفتن داراییها و اکنون تلاش دوباره برای ساختن زندهگی.
فریده صدیقی، یکی از این زنان است که پس از سالها زندهگی در ایران، در یک شب، خانه و اندوختهاش را از دست داد. حالا که با امید به آیندهای تازه، پشت ماشین خیاطی نشسته، میگوید:«میخواهم دوباره زندهگی خود را بسازم.»
او با ابراز خوشحالی از ایجاد این فرصت شغلی در شهر هرات میگوید، با وجود آنکه دست خالی به کشور برگشته، اما امیدوار است تا از راه خیاطی و مهرهدوزی بتواند دست کمکی برای تامین نیازهای اولیه خانوادهاش باشد.
ایران چندی پیش روند اخراج مهاجرین افغان را آغاز کرد و طی حدود یک ماه گذشته، بیش از 700 هزار مهاجر افغان به کشور بازگشتهاند.
مرجان، دختر 18 سالهای که با خانواده هشتنفریاش از ایران اخراج شده، میگوید که پیشپرداخت 250 میلیون تومانی خانهشان در شهر یزد ایران از دست رفته و حالا در خانۀ یکی از اقاربشان زندهگی میکنند. او با روزانه 60 افغانی درآمد در این کارگاه، تلاش دارد نیازهای اولیۀ زندهگی را برآورده کند.
او گفت: «با وجود درآمد اندک، از ایجاد این فرصت خوش هستم و میخواهم حمایتهای بیشتر از سوی نهادهای داخلی و خارجی صورت بگیرد تا زنان نیازمند بیشتر به کار گماشته شوند.»
جمیله صدیقی، زنی دیگر که پانزده روز پیش از ایران بهگونۀ اجباری اخراج شده، از نبود کمکهای کافی شکایت دارد. او میگوید، شوهرش هنوز بیکار است و خودش با خیاطی تلاش میکند نانی برای فرزندانش پیدا کند.
در کنار ابتکارات فردی، نهادهای مسؤول در ولایت هرات نیز از طرحهایی برای اشتغال مهاجرین تازه برگشته سخن میزنند.
عبدالقیوم وثیق، مسؤول کمیتۀ کاریابی کمیسیون رسیدهگی به مشکلات مهاجران در هرات گفت که این نهاد همهروزه مهاجران تازهبرگشته را در بندر اسلامقلعه ثبت و راجستر میکند.
به گفتۀ وثیق، تاکنون بیش از پنج هزار مهاجر دارای مهارت در رشتههای مختلف ثبت شدهاند و قرار است پس از بررسی، وزارت کار و امور اجتماعی زمینۀ اشتغالزایی را برای آنان فراهم سازد.
از سوییهم، محمدیوسف سعیدی، سخنگوی والی هرات نیز تأکید میکند که ادارۀ محلی این ولایت در تلاش است تا برای زنان و مردان بازگشته، فرصتهای کاری را فراهم کنند.
سعیدی همچنان در صحبت با پژواک تصریح کرد که کارخانههای تولیدی در شهرک صنعتی هرات فعال هستند و پس از شناسایی مهاجرین دارای مهارت، زمینۀ کاری برای آنان در این کارخانهها و دیگر بخشها فراهم خواهد شد.
این در حالیاست که مقامهای امارت اسلامی چند روز پیش در کنفرانسی زیر نام «اشتغالزایی برای عودتکنندهگان به همکاری سکتور خصوصی» گفتند که فراهمسازی زمینههای کاری برای مهاجرین بازگشته از کشورهای همسایه، یکی از اولویتهای مهم آنان است و در این زمینه برنامههایی با همکاری سکتور خصوصی رویدست گرفته شدهاست.
این مقامات از تمام نهادهای داخلی و خارجی خواستند که در زمینۀ اشتغالزایی برای عودتکنندهگان همکاری همهجانبه داشته باشند.