کمبود آکسیجن در وضعیت کرونایی ؛ شرکت ها از مجبوریت مردم سوءاستفاده می کنند
با اوجگیری موج سوم ویروس کرونا در کشور، نگرانی مردم از کمبود آکسیجن افزایش یافته است. برخی از بیمارداران کرونایی میگویند که آنان به دلیل کمبود آکسیجن، مجبور شدهاند بالونهای آکسیجن را با قیمت هنگفت از بازار آزاد خریداری کنند. این بیمارداران کرونایی میگویند که وزارت صحت عامه توان فراهم کردن آکسیجن برای بیماران را ندارد و بیشتر مردم خودشان آکسیجن مورد نیاز بیمارانشان را تأمین میکنند. این باشندهگان اما تصریح میکنند که شرکتهای تولیدکننده آکسیجن از مجبوریت مردم سوءاستفاده میکنند و بالونهای آکسیجن را به قیمت گزاف پر میکنند. طبق معلومات آنان، بالونهای آکسیجن که پیش از این به 600 افغانی پر میشد، در حال حاضر این شرکتها آن را به شش هزار افغانی پر میکنند. شهروندان، نهادهای دولتی را به ناتوانی در امر نظارت و وضع قیمت بر سکتورهای خصوصی متهم میکنند و میگویند که به دلیل نبود نظارت، این شرکتها قیمتهای دلخواه خود را وضع میکنند. خواستیم دیدگاه شرکتهای تولیدکننده آکسیجن را در این زمینه داشته باشیم، اما با تماسهای مکرر موفق به گفتوگو با هیچ یک از این شرکتها نشدیم. در همین حال وزارت صحت عامه کمبود آکسیجن را رد نمیکند، اما میگوید که در شفاخانههای دولتی هیچ مریضی بدون آکسیجن نمانده است. مسوولان در این وزارت تأکید دارند که کارمندان وزارت صحت، همه تلاششان را برای ارایه خدمات به بیماران کرونایی انجام میدهند.
همزمان با افزایش میزان مبتلایان به ویروس کرونا، شهروندان از کمبود آکسیجن شکایت دارند. شماری از باشندهگان کابل میگویند که در جریان روزهای اخیر، به دلیل افزایش بیماران کرونایی با کمبود آکسیجن روبهرو شدهاند. برخی حتا تأکید دارند که مریضانشان به دلیل نرسیدن آکسیجن، جان باختهاند. این شهروندان از وزارت صحت عامه انتقاد دارند که پیشبینی و تحلیل درست از اوضاع نداشته و برای چنین روزها آکسیجن کافی فراهم نکرده است.
مسعود، باشنده کابل، که مادرش به دلیل ابتلا به کرونا جان باخته است، به روزنامه 8صبح گفت که مادرش را در یکی از شفاخانههای دولتی در کابل بستری کرده، اما از آنجایی که آکسیجن لازم فراهم نبود، مجبور شده است آکسیجن را از بازار آزاد و با قیمت بالا خریداری کند. علاوه بر آن، این باشنده پایتخت از کمکاری در شفاخانههای دولتی انتقاد کرد و گفت که در برخی موارد، بسترها خرید و فروش میشود. با این حال او وزارت صحت عامه را به ضعف مدیریت متهم کرد و گفت که این وزارت باید چنین روزها را پیشبینی میکرد و برای آن آمادهگی میگرفت. به گفته مسعود، اکنون بیمارداران کرونا مجبورند که از شرکتهای خصوصی آکسیجن با قیمت بالا بخرند. او گفت که شرکتهای خصوصی از مجبوریت مردم سوءاستفاده میکنند و بالونهای آکسیجن را که پیش از این به 500 تا 600 افغانی پر میکردند، اکنون به شش هزار افغانی پر میکنند. او همچنان یادآور شد که به دلیل نداشتن بالون آکسیجن، مجبور شده است یک بالون آکسیجن را به 25 هزار افغانی خریداری کند.
محمدذکی، باشنده دیگر شهر کابل، نیز میگوید که در جریان روزهای اخیر، بازار شرکتهای تولیدکننده آکسیجن گرم است و آنان با استفاده از مجبوریت مردم، محصولاتشان را با قیمت بالا به فروش میرسانند. همچنان این باشنده کابل شرکتهای تولیدکننده آکسیجن را به فریبکاری متهم میکند. او میگوید شماری از شرکتها در شبکههای اجتماعی اعلام میکنند که به مریضداران آکسیجن رایگان توزیع میکنند، اما پس از مراجعه مردم، نه تنها آکسیجن رایگان نمیدهند، بلکه آن را با قیمت چند برابر میفروشند. به گفته او، شرکتها وقتی آکسیجن را میفروشند، بالونهای آن را پس نمیگیرند و به همین دلیل کشور با کمبود بالون آکسیجن نیز مواجه است. با این حال، او از نبود یک سیستم منظم نظارتی نیز انتقاد کرد. به گفته او، دولت روی بازار کنترل ندارد و تاجران و کسبهکاران به دلخواه خود قیمت وضع میکنند.
کاوه شفق، از شهروندان کشور، در صفحه فیسبوکش نوشته است: «امروز دختر کاکای یکی از دوستان نازنینم که مصاب به کرونا شده بود، در یکی از شفاخانههای کابل به دلیل موجود نبودن آکسیجن وفات کرد.» او افزوده است که کشور به دلیل «بیکفایتی» مسوولان صحت با کمبود آکسیجن روبهرو است. به باور او، چنین روزی در کشور دور از تصور نبود و مسوولان وزارت صحت عامه باید پیش از پیش تدابیر خود را در این زمینه میگرفتند. به گفته او، حکومت میبایست مقدار زیاد تجهیزات و امکانات فراهم میکرد تا بیماران با کمبود آکسیجن روبهرو نمیشدند.
خواستیم دیدگاه شرکتهای تولیدکننده آکسیجن را در زمینه گرانفروشی و ادعاهای شهروندان داشته باشیم، اما با تلاشهای مکرر، موفق نشدیم که با این شرکتها گفتوگو کنیم.
وزارت صحت عامه هرچند کمبود آکسیجن را یک معضل جدی میداند، اما میگوید که تاکنون هیچ مریضی در شفاخانههای دولتی به دلیل کمبود آکسیجن جان نباخته است. غلامدستگیر نظری، سخنگوی وزارت صحت عامه، به روزنامه 8صبح گفت که این وزارت همه توان خود را برای فراهم کردن آکسیجن به کار بسته است. به گفته او، این وزارت چه از طریق نصب دستگاههای تولیدکننده آکسیجن و چه از طریق فراهم کردن بالون، آکسیجن مورد نیاز به بیماران را فراهم کرده است. او به خرید بالونهای آکسیجن از ایران و کمکهای اوزبیکستان و پاکستان اشاره کرد و گفت که با این تعداد بالون مشکل کمبود آکسیجن تا جایی رفع خواهد شد. طبق معلومات وزارت صحت عامه، سه هزار و 500 بالون از ایران خریداری شده و حدود یک هزار بالون را اوزبیکستان و 500 بالون دیگر را پاکستان کمک کرده است. همچنان او تصریح کرد که قرار است اوزبیکستان روزانه 300 بالون و تاجیکستان 500 بالون آکسیجن پر کند. او اما در مورد شرکتهای خصوصی گفت که کنترل و تعیین قیمت آکسیجن مربوط وزارت صحت عامه نمیشود. به گفته او بازار آزاد است و این نهاد کدام دخالتی در تعیین قیمتها نمیتواند. این در حالی است که سایر نهادهای ذیربط دولتی نیز در این زمینه پاسخگو نیستند.
از سوی دیگر ارگ ریاست جمهوری نیز روز شنبه، بیستونهم جوزا، با نشر اعلامیهای گفته است که جلسهای به ریاست محمداشرف غنی، رییس جمهور کشور، در رابطه به موج سوم کرونا برگزار شده و در آن پیرامون اولویت دادن به ارایه خدمات عاجل صحی به مردم و مدیریت آکسیجن گفتوگو شده است. آقای غنی به مردم اطمینان داده که دولت در چارچوب امکانات موجود، موج سوم کرونا را تاکنون به گونه بهتر مدیریت کرده است و همه تصمیمهای حال و آینده براساس معیارهای علمی و تجارب گذشته اتخاذ میشود. او همچنان در خصوص توزیع عادلانه واکسین کرونا گفته است که باید به قشر آسیبپذیر جامعه اولویت داده شود.
گفتنی است که تاکنون موج سوم کرونا در کشور به اوج نرسیده است. مسوولان وزارت صحت عامه معتقدند که ممکن است در جریان این هفته، موج سوم به اوج نزدیک شود. تاکنون بیش از 101 هزار تن در کشور به این ویروس مصاب شدهاند که از این میان بیش از چهار هزار تن جان باخته و نزدیک به 64 هزار تن دیگر بهبود یافتهاند.